• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وجوب‌ عقلی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ضرورت و الزام مستفاد از حکم عقل را وجوب عقلی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.



وجوب عقلی، مقابل وجوب شرعی بوده و عبارت است از، ضرورت و لابدیت ناشی از حکم عقل که در مقابل امتناع و امکان مطرح می‌گردد؛ به بیان دیگر، وقتی دو چیز با یک دیگر مقایسه شود و در صورت وجوب یکی، به ضرورت وجوب دیگری حکم گردد، آن حکم را وجوب عقلی گویند، مانند: ضرورت وجوب مقدمه هنگام وجوب ذی المقدمه.


در این نوع وجوب، عقل حکومت را به دست می‌گیرد، هر چند از شرع کمک می‌خواهد. در مواردی که عقل به ملاک‌های شرعی قطع پیدا می‌کند حکم عقل و شرع با یک دیگر مطابق است.


۱. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج ۱، ص ۳۵۳.    
۲. قدسی مهر، خلیل، الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة، ص ۶۸.    
۳. صدر، محمد باقر، بحوث فی علم الاصول، ج ۲، ص ۱۸.    
۴. نائینی، محمد حسین، اجود التقریرات، ج ۱، ص ۲۱۳.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۸۳، برگرفته از مقاله «وجوب عقلی».    

رده‌های این صفحه : وجوب




جعبه ابزار