• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وبل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَبْل (به فتح واو و سکون باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای شدت است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: وابِل (به فتح واو) به معنای باران شديد و تند، وَبيل (به فتح واو) به معنای شديد، وَبال (به فتح واو) به معنای عذاب و نتيجه كار زشت كه بر انسان سخت و شديد است. این واژه هفت بار در نهج البلاغه آمده است.



وَبْل (مثل عقل) به معنای شدت آمده است. وابِل به معنای باران شديد و تند، وَبيل به معنای شديد، وَبال به معنای عذاب و نتيجه كار زشت كه بر انسان سخت و شديد است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره تقوی فرموده: «فَمَنْ أَخَذَ بِالتَّقْوَى عَزَبَتْ عَنْهُ اَلشَّدَائِدُ بَعْدَ دُنُوِّهَا وَ اِحْلَوْلَتْ لَهُ اَلْأُمُورُ بَعْدَ مَرَارَتِهَا... وَ وَبَلَتْ عَلَيْهِ اَلْبَرَكَةُ بَعْدَ إِرْذَاذِهَا» «هر كس تقوى پيشه كند، شدائد از او بعد از نزديك شدن دور مى‌شود، و كارها بعد از تلخ شدن شيرين مى‌گردند، و برکت بر او بعد از ضعيف بودن به شدّت مى‌بارد.» «ارذاذ» باريدن باران به‌طور ضعيف و دانه‌هائى مانند غبار.
درباره وفای به عهد به مالک اشتر مى‌نويسد: «وَقَدْ لَزِمَ ذلِكَ الْمُشْرِكُونَ فِيَما بَيْنَهُمْ دُونَ الْمُسْلِمِينَ لِمَا اسْتَوْبَلُوا مِنْ عَوَاقِبِ الْغَدْرِ» «مشرکان با آنكه پائين‌تر از مسلمانان بودند وفا به عهد را ملازم شدند زيرا كه عواقب وخيم و سخت غدر و فریب را دانستند.» استيبال به معنى وبيل و سخت و دشوار يافتن چيزى و كارى است. «سَحّاً وَابِلاً» «باران پى در پى و شديد و تند.» كه در گذشت. «الْعَذَابِ الْوَبيلِ» «عذاب سخت.»


این ماده هفت بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۱۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۴۹۰.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۹۷، خطبه۱۹۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۹۹، خطبه۱۹۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۳، خطبه۱۹۸.    
۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۸۹.    
۷. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص، نامه۵۳.    
۸. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۱۷، نامه۵۳.    
۹. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴۲، نامه۵۳.    
۱۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۰۶.    
۱۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۶۶، خطبه۱۱۴.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۲۶، خطبه۱۱۳.    
۱۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۲، خطبه.    
۱۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۶۲.    
۱۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۵۱، خطبه۱۶۱.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۷۷، خطبه۱۵۹.    
۱۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۰، خطبه۱۶۱.    
۱۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۳۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وبل»، ج۲، ص۱۱۱۷.    






جعبه ابزار