هَدَد (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هَدَد و
هَدَّة (به فتح هاء و تشدید دال) از
واژگان نهج البلاغه به معنای به شدت منهدم كردن و منهدم شدن است.
شكستن با صداى شديد.
و
تهدید به معنای
ترساندن است.
سه مورد از اين مادّه در
نهجالبلاغه آمده است.
هَدَد و
هَدَّة:
به معنای منهدم کرن یا شکستن با صدای شدید است.
برخی از موردی که در «نهجالبلاغه» بهکار رفته است، اشاره میشود:
آنگاه كه
حضرت حسن مجتبی (صلواتاللهعلیه) در
صفین در رفتن به
جنگ شتاب مىكرد به اصحابش فرمود:
«امْلِكوا عنّي هذا الْغُلامَ لا يَهُدَّني، فَإِنَّني أَنْفَسُ بِهذَيْنِ - يَعْني الحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ (عليهماالسلام) عَلَى الْمَوْتِ، لِئَلاّ يَنْقَطِعَ بِهِما نَسْلُ رَسولِ اللهِ (صلیاللهعلیهوآلهوسلم).»«این
جوان را نگهدارید و با من نگذارید (به
میدان بیاید) تا پشت مرا نشکند که من از
مرگ این دو (
حسنین (علیهمالسلام)) دریغ دارم تا با مرگ آن دو
نسل رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) قطع نشود.»
(شرحهای خطبه:
)
آنگاه که شنید
ناکثین او را تهدید به
جنگ کردهاند فرمود:
«وَمِنَ العَجَبِ بَعْثُهُمْ إِلَيَّ أَنْ أَبْرُزَ لِلطِّعانِ! وَأَنْ أصْبِرَ لِلْجِلادِ! هَبِلَتْهُمُ الهَبولُ! لَقَدْ كُنْتُ وَما أُهَدَّدُ بِالحَرْبِ، وَلا أُرَهَّبُ بِالضَّرْبِ! وَإِنّي لَعَلَى يَقين مِنْ رَبّي، وَغَيْرِ شُبْهَة مِنْ ديني.»«شگفتا! از من خواستهاند كه در برابر نيزههايشان
حاضر گردم، و در مقابل
شمشیر آنان شكيبايى ورزم! سوگواران در سوگشان بگريند، من كسى نبودم كه به
نبرد تهدید شوم، و يا از ضرب شمشير بهراسم! من به
پروردگار خويش
یقین دارم و در
دین و
آیین خود گرفتار
شک و ترديد نيستم.»
(شرحهای خطبه:
)
سه مورد از اين ماده در
نهجالبلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «هدد»، ج۲، ص۱۰۹۱.