• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نکد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَکْد (به فتح نون و سکون کاف) از واژگان قرآن کریم به معنای مشقّت و قلّت است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن نَکِد (به فتح نون و کسر کاف) به معنای کم فائده است. این لفظ یک بار بیشتر در قرآن مجید نیامده است.



نَکْد (بر وزن فلس) به معنای مشقّت و قلّت است؛ «نَکِدَ العیش: عسر و اشتدّ» یعنی زندگی به سختی و عسرت رسید؛ «نَکِدَ البئر: قلّ ماءه» یعنی آب آن چاه کم شد.
نَکِد به معنی قلیل الخیر یعنی کم فائده است.


(وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِاِذْنِ رَبِّهِ وَ الَّذِی خَبُثَ لا یَخْرُجُ اِلَّا نَکِداً) یعنی: «سرزمین پاک، روئیدنی آن به اذن خدایش می‌روید و زمینی که شوره‌زار و خبیث است نباتش نمی‌روید مگر کم فائده».
در المیزان فرموده: این آیه نسبت به آیه ما قبل مفید آنست که رحمت الهی نسبت به خلق یکنواخت و عامّ است و اختلاف در قبول رحمت راجع به خود مردم است (بعضی طیّب‌اند رحمت در آنها اثر تمام دارد و بعضی خبیث‌اند که استفاده کم از آن می‌برند).


این لفظ یک بار بیشتر در قرآن مجید نیامده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۰۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۳.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۵۲.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۵۸.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۶۶.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۳۸.    
۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۶۱.    
۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۰۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نکد"، ج۷، ص۱۰۹.    






جعبه ابزار