نماز عشاء (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از
نمازهایی که در
آیات قرآن به آنان اشاره شده، «نماز عشاء» است.
نماز عشا، از نمازهاى واجب يوميه:
۱. «حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتِينَ؛
در انجام به موقع و كامل همه نمازها و به خصوص نماز وسطى (
نماز ظهر) كوشا باشيد و از روى
خضوع و
اطاعت، براى خدا به پاخيزيد.» گفته شده: آيه مزبور بر همه نمازهاى پنجگانه دلالت دارد.
۲. «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِكَ ذِكْرى لِلذَّاكِرِينَ؛
در دو طرف
روز، و اوايل
شب، نماز را برپا دار؛ چرا كه حسنات، سيّئات و آثار آنها را از بين مى‌برند؛ اين تذكّرى است براى كسانى كه اهل تذكّرند.» بنابرقولى «زلفاً من اليل» شامل نماز عشا است.
۳.«أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّيْلِ وَ
قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ
قُرْآنَ الْفَجْرِ كانَ مَشْهُوداً؛
نماز را از زوال
خورشید (هنگام ظهر) تا نهايت تاريكى شب (نيمه شب) برپادار؛ و همچنين
قرآن فجر (
نماز صبح) را؛ چرا كه
قرآن فجر، مشهود
فرشتگان شب و روز است.» جلمه «غسق الّيل» شامل نماز عشا مى‌باشد.
۴. «وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَ لا تَعْدُ عَيْناكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ كانَ أَمْرُهُ فُرُطاً؛
با كسانى باش كه
پروردگار خود را
صبح و شام مى‌خوانند، و تنها رضاى او را مى‌طلبند؛ و هرگز بخاطر زيورهاى دنيا، چشمان خود را از آنها برمگير. و از كسانى كه قلبشان را از يادمان غافل ساختيم و از هواى نفس پيروى كردند، و كارشان افراطى است، اطاعت مكن.» براساس روايتى از صادقين عليهماالسلام مقصود از «بالغداوَة والعشى» نماز در اوقات مذكور است.
۵. «فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها وَ مِنْ آناءِ اللَّيْلِ فَسَبِّحْ وَ أَطْرافَ النَّهارِ لَعَلَّكَ تَرْضى؛
پس در برابر آنچه مى‌گويند،
صبر كن؛ و پيش از طلوع آفتاب، و قبل از غروب آن،
تسبیح و
حمد پروردگارت را به جا آور؛ و در ساعاتى از شب و اطراف روز پرورردگارت را تسبيح گوى؛ باشد كه ازالطاف‌الهى خشنود شوى.» مقصود از «تسبيح» نماز است و جمله «من آناء الليل» شامل نماز عشا مى‌شود.
۶. «... لِيَسْتَأْذِنْكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ... مِنْ قَبْلِ صَلاةِ الْفَجْرِ وَ حِينَ تَضَعُونَ ثِيابَكُمْ مِنَ الظَّهِيرَةِ وَ مِنْ بَعْدِ صَلاةِ الْعِشاءِ ...؛
... بردگان شما بايد از شما اجازه بگيرند .... پيش از نماز
صبح، و نيمروز هنگامى كه لباسهاى معمولى خود را بيرون مى‌آوريد، و بعد از نماز عشا....»
۷. «فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِيًّا وَ حِينَ تُظْهِرُونَ؛
منزّه است خداوند به هنگامى كه شام مى‌كنيد و آنگاه كه
صبح مى‌كنيد؛ و حمد و ستايش در آسمان‌ها و زمين مخصوص اوست، و به هنگام عصر و هنگامى كه ظهر مى‌كنيد.» مقصود از «حين تمسون» نماز مغرب و عشا است.
۸. «فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ الْغُرُوبِ وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ أَدْبارَ السُّجُودِ؛
در برابر آنچه آنها مى‌گويند شكيبا باش، و پيش از طلوع آفتاب و پيش از غروب تسبيح و حمد پروردگارت را بگوى، و در بخشى از شب او را تسبيح كن، و بعد از
سجده‌ها.» مقصود از «تسبيح» نماز، و «من اليل» شامل نماز مغرب و عشا مى‌گردد.
۹. «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ إِدْبارَ النُّجُومِ؛
آيا مى‌خواهند نقشه‌اى شيطانى بكشند؟! ولى بدانند كافران خودشان در دام اين نقشه‌ها گرفتار مى‌شوند!» گفته شده: مقصود از «من اليل فسبحه»
نماز مغرب و عشا است.
حکم نماز (قرآن) و
اوقات نماز (قرآن).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۶۱، برگرفته از مقاله «نماز عشاء»
