• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نر و مادگی (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




نر و مادگی كه قرآن آن را در بسيارى از آیات مطرح كرده، يكى از اسرار عجيب خلقت موجودات است. اگر در حيوان و گياه اين واقعيت وجود نداشت هيچ يک چيز دو چيز نمی‌شد و جاى از بين رفته‌ها پر نمی‌گرديد و توليد و تكثير مطلقاً معنایى نداشت؛ ولى خداوند با اين وسيله نقص عالم را جبران و آن را پيوسته به سوى كمال می‌راند.



نر و مادگی؛ در ماده ذكر وعده كرديم درباره نر و مادگى كه قرآن آن را در بسيارى از آيات مطرح كرده، سخن گویيم.
يكى از اسرار عجيب خلقت نر و مادگى موجودات است. اگر در حيوان و گياه اين واقعيت وجود نداشت هيچ يک چيز دو چيز نمی‌شد و جاى از بين رفته‌ها پر نمی‌گرديد و توليد و تكثير مطلقاً معنایى نداشت؛ ولى خداوند با اين وسيله نقص عالم را جبران و آن را پيوسته به سوى كمال می‌راند.
بشر با فكر ساده خود ابتداء آن را فقط در انسان و حيوان می‌دانست و در اثر پيشرفت علم احساس كرد كه اين واقعيت در عالم گياه نيز حكم‌فرماست و اگر نباتات به وسيله حشرات و بادها تلقيح نگردند ميوه به دست نخواهد آمد. از قديم به وجود نر و مادگى در بعضى درختان مثل خرما پى‌پرده بودند ولى بعدها عموميت آن روشن گرديد.


قرآن كريم پا را از همه فراتر گذاشته و مسئله نر و مادگى را در تمام موجودات اعلان می‌كند اعم از زنده و غير زنده. درباره حيوان و انسان كه روشن است و بعضى از آيات آن گذشت. درباره نباتات آمده‌ (سُبْحانَ الَّذِي خَلَقَ‌ الْأَزْواجَ‌ كُلَّها مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ مِمَّا لا يَعْلَمُونَ) يعنى «پاک و منزه است خدایی كه از روئيدنی‌هاى زمين و از شما مردمان جفت‌ها (نر و ماده‌ها) قرار داد و از چيزهایی كه نمی‌دانيد نيز جفت‌ها قرار داد.»
در گذشته كه اين واقعيت به ثبوت‌ نرسيده بود بزرگان ازواج را در آيه اصناف معنى می‌كردند ولى علم نشان داد كه قرآن چه مسئله عجيبى را مطرح می‌كند.
در آيه‌ (وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ جَعَلَ فِيها زَوْجَيْنِ‌ اثْنَيْنِ ...) (و در آن از انواع ميوه‌ها يک جفت آفريد. ...) گرچه نسبت زوجيت به خود ثمره داده شده ولى ظاهراً منظور توليد شدن آن‌ها در اثر زوجيت است. بعضى از بزرگان آن را دو صنف گفته يكى مال زمستان و ديگرى مال تابستان مثل بعضى ميوه‌ها ولى اين خيلى بعيد است و با كليّت آيه كه فرموده‌ «مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ» جور در نمی‌آيد كه همه آن‌ها صيفى و شتوى ندارند.
بالاتر از همه اين آيه است كه می‌گويد (وَ مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ‌ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ) (و از هر چيز يک جفت آفريديم و اين‌ها همه براى آن است كه شايد متذكّر شويد.)
اين آيه روشن می‌كند كه قانون نر و مادگى در تمام موجودات بدون استثناء جارى است. امروز بشر پس از فرو رفتن در درون اشياء و شكافتن ذرّات و رسيدن به اتم دانسته است كه اتم‌ها از الكترون و پروتون تشكيل يافته‌اند. الكترون‌ها بار منفى دارند و پروتون‌ها بار مثبت؛ آن دو نيز نر و ماده‌اند و موجودات همه از آن ذرّات تشكيل يافته‌اند. (سُبْحانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ) (منزّه است پروردگار تو، پروردگار صاحب قدرت، از آنچه آنان توصيف مى‌كنند.)


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۸۶.    
۲. یس/سوره۳۶، آیه۳۶.    
۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۸۷-۸۸.    
۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۱۲۹-۱۳۰.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۲۷۴.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۴۰۲.    
۷. رعد/سوره۱۳، آیه۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۴۹.    
۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۹۱-۲۹۲.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۳۹۷-۳۹۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۱۰.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲-۱۳.    
۱۳. ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۹.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۲۲.    
۱۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۸۲.    
۱۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۷۳.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۷-۲۶۸.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۲۹.    
۱۹. صافات/سوره۳۷، آیه۱۸۰.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۲.    
۲۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۷۹.    
۲۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۷۲.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۳۳۹.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۶۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نر و مادگی»، ج۳، ص۱۸۶-۱۸۷.    






جعبه ابزار