نَبْز (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَبْز (به فتح نون و سکون باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای لقب بد دادن است.
نَبْز به معنای لقب بد دادن است.
در
مجمع البیان فرموده: نبز بد لقب دادن است
در
اقرب الموارد گفته:
«نَبَزَهُ بکذا: لَقَّبَه به» و آن در القاب قبیح شایع است در
قاموس تنابز را تعایر و تداعی بالقاب گفته است.
در
نهایه گفته:
«التَّنَابُزُ: التَّداعِی بالالقاب»، و از آن است حدیث:
«اَنَّ رَجُلًا کَانَ یُنْبَزُ قَرْقُورَا». یعنی مردی را لقب قرقور داده بودند.
به موردی از
نَبَز که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ لا تَلْمِزُوا اَنْفُسَکُمْ وَ لا تَنابَزُوا بِالْاَلْقابِ) (و يكديگر را مورد طعن و
عیب‌جویی قرار ندهيد و با القاب زشت و ناپسند يكديگر را ياد نكنيد)
به موردی که در
نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره می شود:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در وصف
متقین فرموده:
«وَ لَایُنَابِزُ بِالْاَلْقَابِ وَ لَا یُضَارُّ بِالْجَارِ» محمد عبده آن‌را صدا کردن با لقب بد گفته است یعنی متّقی مردم را با لقب زشت نمی‌خواند و به همسایه ضرر نمی‌رساند.
این لفظ فقط یک‌بار در کلام الله آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نَبَز»، ج۷، ص۱۰.
