• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَیْد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَيْد (به فتح میم و سکون یاء)، از واژگان قرآن کریم به معنای اضطراب چيز بزرگ است.
کلمه مید در قرآن سه بار به کار رفته است.



مَيْد به معنای اضطراب چيز بزرگ است، مثل اضطراب زمين است.
طبرسی مطلق اضطراب گفته و گويد: «الميد: الميل يمينا و شمالا و هو الاضطراب»
ولى بنا به استعمال قرآن مجيد كه آن را پيوسته درباره اضطراب زمين به كار برده قيد «عظيم» بهتر است. در مصباح گويد: ميدان را از آن جهت ميدان گويند كه جوانب آن در موقع مسابقه می لرزد.


به مواردی از مَيْد که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - تَمِيدَ (آیه ۱۵ سوره نحل)

(وَ أَلْقى‌ فِي الْأَرْضِ رَواسِيَ أَنْ‌ تَمِيدَ بِكُمْ‌...)
(و در زمين، كوه هاى استوارى قرار داد تا شما را نلرزاند...)

۲.۲ - تَمِيدَ (آیه ۳۱ سوره انبیاء)

(وَ جَعَلْنَا فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمْ وَ جَعَلْنَا فِيهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ)
(و در زمين، كوه‌هاى استوارى قرار داديم، مبادا آنان را بلرزاند! و در آن، دره‌ها و راه‌هايى قرار داديم تا راه يابند.)

۲.۳ - تَمِيدَ (آیه ۱۰ سوره لقمان)

(خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَ أَلْقَى فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمْ وَ بَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَابَّةٍ وَ أَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنبَتْنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوْجٍ كَرِيمٍ)
(او آسمان‌ها را بدون ستونى كه آن را ببينيد آفريد، و در زمين كوه‌هاى استوارى قرار داد مبادا شما را بلرزاند و آرامش را از شما بگيرد و از هر گونه جنبنده‌اى روى آن منتشر ساخت؛ و از آسمان آبى نازل كرديم و بوسيله آن در روى زمين انواع گوناگونى از گياهان پرارزش رويانديم.) راجع به تفصيل اين سخن رجوع شود به جبل.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۳.۱ - خطبه ۱۸۵

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره دنیا فرموده: «الْحَيُودُ الْمَيُودُ»
«مائل و مضطرب است»

۳.۲ - خطبه ۱

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَيَدَانَ‌ أَرْضِهِ»
«با سنگ‌ها اضطراب زمين را ميخكوب كرد.»


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۳۲۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۷۸۲.    
۳. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۱۴۵.    
۵. قیومی مقری، احمد بن محمد بن علی، مصباح المنیر، ج۱، ص۳۰۲.    
۶. نحل/سوره۱۶، آیه۱۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۶۹.    
۸. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۱۲، ص۳۱۹.    
۹. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۱۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۳۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۱۴۶.    
۱۲. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۱.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۲۴.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۹۳.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۷۹.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۱۸.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۷۳.    
۱۸. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۱.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۱۵.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۱۱.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۱۶۵.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۴۹۱.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۴۶، خطبه ۱۹۱.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۹، خطبه ۱۸۵.    
۲۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه ۱۹۱.    
۲۷. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷، خطبه۱.    
۲۸. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۷، خطبه ۱.    
۲۹. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۹، خطبه ۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «مید»، ج۶، ص۳۲۴.    







جعبه ابزار