• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مکه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَكَّه (به فتح میم و کاف مشدد مفتوح) از واژگان نهج البلاغه که نام شهر مكّه می‌باشد. این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



مَكَّه زادها اللّه شرفا. بنابر تصريح جوهری نام شهر مكّه است. و به تصريح قاموس و اقرب شهر مكّه و يا همه حرم است.


حضرت علی (علیه‌السّلام) در وصف رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله) فرموده:«مَوْلِدُهُ بِمَكَّةَ، وَ هِجْرَتُهُ بِطَيْبَةَ، عَلا بِهَا ذِكْرُهُ، وَ امْتَدَّ مِنْهَا صَوْتُهُ» «ولادتش در مكّه و هجرتش در مدینه شده در آن‌جا آوازه‌اش بلند و دعوتش گسترش يافت.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت به قثم بن عباس فرماندار مكّه نوشت: «وَمُرْ أَهْلَ مَكَّةَ أَلاَّ يَأْخُذُوا مِنْ سَاكِن أَجْراً، فَإِنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ يَقُولُ: (سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَ الْبَادِ)» «به اهل مكّه بگو از حجّاج كه به مكّه مى‌آيند چيزى (اجاره خانه‌اى) نگيرند كه خداوند فرموده: مقيم و مسافر در آن‌جا يكى است.» (شرح‌های نامه: ) لذا فقهاء فتوى داده‌اند كه اجاره دادن خانه‌هاى مكّه جايز نيست.


این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۷.    
۲. جوهری، ابونصر، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیة، ج۵، ص۱۸۹۶.    
۳. فیروز آبادی، مجدالدین، القاموس المحیط، ج۳، ص۳۱۹.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۲۴۹.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۱، خطبه ۱۶۱.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۷، خطبه ۱۵۹.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۹، خطبه ۱۶۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۱، خطبه ۱۶۱.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۸.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۹.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۲۶۷.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۴۰۴.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۳۷.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۴، نامه ۶۷.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۴۰، نامه ۶۷.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۵۸، نامه ۶۷.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۷، نامه ۶۷.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۶۳.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۶۴.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۳۱۶.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۸۴.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۲.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۱، خطبه ۱۶۱.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۴، نامه ۶۷.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مکه»، ج۲، ص۹۸۷.    






جعبه ابزار