مکتب تفسیری ائمه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مکتب تفسیری ائمه علیه‌السّلام، ویژگی‌های روش تفسیری
ائمه علیه‌السّلام را می‌گویند.
در یک تقسیم بندی می‌توان همه
مفسران قرآن را به دو دسته کلی «مفسران آگاه به همه معانی قرآن» و «دیگر مفسران» تقسیم کرد. براساس
اعتقاد شیعه ،
علم کامل قرآن به
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و
امامان معصوم علیه‌السّلام اختصاص دارد.
با توجه به روایات
معصومان علیه‌السّلام می‌توان گفت
مکتب تفسیری و نظریه آنان درباره
تفسیر قرآن این است که قرآن را باید به روش عقلانی و عرفی (روشی که عقلا در
فهم و تفسیر معنای کلام به کار می‌برند) تفسیر کرد.
برخی از ویژگی‌های این روش عبارتند از:
۱. فهم معنا بر اساس
مفاهیم عرفی کلمات؛
۲. فهم معنا در قالب ادبیات ویژه کلام؛
۳. فهم معنا با توجه به
سیاق ؛
۴. فهم معنا با توجه به معلومات صدور کلام؛
۵. فهم معنا با توجه به معلومات عقلی؛
۶. فهم معنا با توجه به ویژگی‌های گوینده کلام؛
۷. فهم معنا با توجه به ویژگی‌های مخاطب؛
۸. فهم معنا با توجه به مشخصات موضوع کلام؛
۹. فهم معنا با توجه به دیگر کلام‌های گوینده؛
۱۰. استمداد از معلمان ویژه کلام؛
۱۱. احتراز از
تفسیر به رای ؛
۱۲. اتکا به
علم و اطمینان.
با توجه به آن چه ذکر شد می‌توان نتیجه گرفت مکتب تفسیری اجتهادی جامع، مورد تایید مفسران واقعی است؛ یعنی برای رفع
ابهام از معنای کلام، از هر قرینه و دلیل رافع ابهام باید کمک گرفت و فحص از همه قرائن متصل و منفصل برای پی بردن به مقصود گوینده ضرورت دارد.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مکتب تفسیری ائمه».
