مُهطِعین (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُهطِعین: (مُهْطِعینَ مُقْنِعِی)«مُهطِعین» از مادّه
«اهطاع» به معنای گردن کشیدن است،
بعضی آن را به معنای سرعت گرفتن
و بعضی به معنای نگاه کردن با
ذلت و
خشوع دانسته‌اند، ولی با توجّه به جمله‌های دیگر آیه، همان معنای اوّل مناسب‌تر به نظر می‌رسد. چرا که وقتی انسان صدای وحشتناکی را می‌شنود، فوراً گردن می‌کشد، و به مبدا صدا متوجّه می‌شود، البته مانعی ندارد که همه اینها با هم در مفهوم آیه جمع باشد، به این ترتیب که آنها با شنیدن صدای دعوت‌کننده
الهی، به سوی او گردن می‌کشند، سپس خیره نگاه می‌کنند، و بعد با سرعت به سوی او می‌روند، و در
دادگاه الهی حاضر می‌شوند.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با مُهطِعین:
(مُهۡطِعِينَ مُقۡنِعِي رُءُوسِهِمۡ لَا يَرۡتَدُّ إِلَيۡهِمۡ طَرۡفُهُمۡ وَ أَفۡـِٔدَتُهُمۡ هَوَآءٞ) (در حالى كه در آن روز گردن‌ها را كشيده، سرها را بالا نگهداشته، حتّى پلک چشمهايشان به سبب
وحشت از حركت باز مى‌ماند؛ و دلهايشان فرو مى‌ريزد؛ و از انديشه و اميد، خالى مى‌گردد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مهطع از هطع به معناى اين است كه
شتر سر خود را بلند كرد. و همچنين مقنع از اقنع است كه آن نيز به معناى سربلند كردن است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(مُّهۡطِعِينَ إِلَى ٱلدَّاعِ يَقُولُ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا يَوۡمٌ عَسِرٞ) (در حالى كه به سوى اين دعوت‌كننده
الهى گردن مى‌كشند؛
کافران مى‌گويند: «امروز روز سخت و دردناكى است!»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى در حالى از گورها بيرون مى‌شوند كه به سرعت به سوى صاحب دعوت مى‌دوند و دعوتش را اجابت مى‌كنند، آن روز كافران گويند امروز روزى بس دشوار است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(فَمَالِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ قِبَلَكَ مُهۡطِعِينَ) (پس كافران را چه مى‌شود كه با سرعت نزد تو مى‌آيند)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مهطع به معناى كسى است كه با نگاه خود به چيزى خيره شود، و چشم از آن برندارد، و اين قسم نظر كردن خاص دشمنان است، و از ابوعبيده نقل كرده كه گفته: اهطاع به معناى سرعت دادن است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مُهطِعین»، ص۵۶۶.
