مَهْل (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَهْل (مثل عقل) از
واژگان نهج البلاغه به معنای آرامی و عجله نکردن است. موارد زیادی از این لفظ در
نهج البلاغه آمده است.
مَهْل به معنای آرامی و عجله نکردن، تمهیل و امهال مهلتدادن و عجله نکردن است.
موارد زیادی از این لفظ در «نهج البلاغه» آمده است.
حضرت علی (علیهالسّلام) فرموده: «
«و لئن امهل (اللّه) الظالم فلن یفوته اخذه و هو له بالمرصاد علی مجاز طریقه و بموضع الشجا من مساغ ریقه»»
((چنين نيست كه) اگر
خداوند، ستمگر را (چند روزى) مهلت دهد فرصت از دستش برود، او بر سر راه، در كمينگاه ستمگران است، و گلوى آنها را در دست دارد كه هر زمان بخواهد حتّى نگذارد آب دهان فرو برند)
(شرحهای خطبه:
) معنی آن در «سوغ» گذشت.
حضرت علی (علیهالسّلام) همچنین فرموده: «
«ما اهّمنی ذنب امهلت بعده حتّی اصلّی رکعتین و اسئل اللّه العافیة»»
(گناهى كه بعد از آن مهلت دو ركعت
نماز برايم باشد، مهم نيست، چرا كه در اين نماز
عفو و
عافیت را از خدا مىطلبم (و
توبه خواهم كرد))
(شرحهای حکمت:
) یعنی آن دو رکعت نماز آن گناه را زایل میکند.
حضرت (علیهالسّلام) به یارانش فرمود: «
«خذوا مهل الایام و حوطوا قواصی الاسلام الا ترون الی بلادکم تغزی»»
(از مهلت روزگار استفاده نماييد و مرزهاى دور
اسلام را در اختيار بگيريد. مگر نمىبينيد شهرهاى شما را ميدان نبرد كردهاند ...)
(شرحهای خطبه:
) مهل (مثل شرف) به معنی مهلت و فرصت است یعنی مهلت و فرصت ایّام را غنیمت شمارید و خود را برای جنگ آماده کنید و اطراف و شهرهای اسلام احاطه و حفظ کنید از حمله دشمنان.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مهل»، ج۱، ص۹۹۷.