مَنْثوراً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَنْثوراً:(حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَّنثورًا) «مَنْثوراً» اسم مفعول به معنى «پراكنده و افشانده» است از مادّۀ «نثر» به معنى «پراكنده ساختن.»
آیه مورد بحث در مورد طراوت و زيبايى و نشاط نوجوانان بهشتى است كه بر گرد بهشتيان
طواف مى‌كنند و از آن‌ها تعبير به
لؤلؤ منثور (مرواريدهاى پراكنده) شده است كه نشانه زيبايى و صفا و درخشندگى و جذابيت آن‌هاست.
در آيه ۲۳
سوره فرقان نيز به واژه منثور برمى‌خوريم، آن‌جا كه وضع اعمال مجرمان را در
آخرت مجسّم ساخته، مى‌گويد در اين آيه «هباء» به معنى ذرات بسيار ريز غبار است و «منثور» پراكندگى آن‌هاست كه در حال عادى ابدا به چشم نمى‌آيد و اين آيه نظير آيه ۱۸
سوره ابراهیم است كه مى‌گويد:
«اعمال كسانى كه به پروردگارشان كافر شدند همچون خاكسترى است در برابر تندباد در يك روز طوفانى.»
به موردی از کاربرد «مَنْثوراً» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ يَطوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ مُّخَلَّدونَ إِذا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَّنثورًا) «و بر گردشان براى پذيرايى نوجوانانى جاودانى مى‌گردند كه هرگاه آن‌ها را ببينى گمان مى‌كنى مرواريد پراكنده‌اند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ يَطوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ مُخَلَّدونَ إِذا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤاً مَنْثوراً) يعنى فرزندانى بهشتى پيرامون ابرار
طواف مى‌كنند، كه هميشه
طراوت و خرمى جوانى و زيبايى منظر را دارند.
ولى بعضى گفته‌اند:
(وِلْدانٌ مُخَلَّدونَ) به معناى جوانانى است كه گوشواره معروف به خلدة را به گوش دارند.
و منظور از اين‌كه فرمود: تو
گمان مى‌كنى كه
لؤلؤ منثورند، اين است كه آن خدمت‌گزاران آن
قدر صفاى لون دارند، و آن قدر چهره‌هايشان نورانى است كه نور رويشان به روى يک‌ديگر مى‌تابد، تو گويى در مجالسى كه ايشان خدمت مى‌كنند لؤلؤ نثار كرده‌اند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «منثورا»، ج۴، ص ۳۸۴.
