مَنَعَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَنَعَ:
(مِمَّن مَّنَعَ) مَنَعَ: از مادّه
«منع» به معنى «بازداشتن و جلوگيرى كردن» است.
به موردی از کاربرد
مَنَعَ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَاجِدَ اللّهِ أَن يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ وَ سَعَى فِي خَرَابِهَا أُوْلَئِكَ مَا كَانَ لَهُمْ أَن يَدْخُلُوهَا إِلاَّ خَآئِفِينَ لهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ) (كيست ستمكارتر از آن كس كه از بردن نام
خدا در مساجد او جلوگيرى كرد و سعى در ويرانى آن‌ها نمود؟! چنين كسانى نمى‌توانند، جز با ترس و وحشت، وارد اين كانون‌هاى
عبادت شوند. بهره آن‌ها در
دنیا رسوايى است و در
آخرت،
عذاب عظیم الهى)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: از ظاهر سياق بر مى‌آيد كه منظور از اين ستمكاران
کفار مكه‌اند و جريان مربوط به قبل از
هجرت است، چون اين
آیات در اوائل ورود
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به
مدینه نازل شده است.
مشركان مكه با منع پيامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و
مسلمانان از زيارت خانه خدا عملا به سوى خرابى اين بناى الهى گام برمى‌داشتند.
مسیحیان نيز با گرفتن
بیت‌المقدس و ايجاد وضع ناهنجارى در تخريب آن مى‌كوشيدند.
یهود با ايجاد وسوسه در مسأله
تغییر قبله كوشش داشتند كه مسلمانان به سمت بيت‌المقدس
نماز بخوانند تا با اين كار هم تفوقى بر آن‌ها داشته باشند و هم
مسجدالحرام و
کعبه را از رونق بيندازند.
قرآن در برابر اين سه گروه و تمام كسانى كه در راهى مشابه آن‌ها گام برمى‌دارند مى‌گويد: «چه كسى ستمكارتر است از آن‌ها كه از بردن نام خدا در مساجد الهى جلوگيرى مى‌كنند و سعى در ويرانى آن‌ها دارند»، به اين ترتيب قرآن اين جلوگيرى را ستمى بزرگ و عاملان آن‌را ستمكارترين مردم معرفى مى‌كند و راستى هم چه ستمى از اين بالاتر كه در تخريب پايگاه‌هاى
توحید بكوشند و مردم را از ياد
حق بازدارند و شرک و فساد را در جامعه گسترش دهند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَنَعَ»، ج۴، ص۳۴۱.
