مَشْی (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَشْى (به فتح میم و سکون شین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای راه رفتن با اراده است.
مَشْى به معنای راه رفتن با اراده است: «الانتقال من مكان الى مكان بارادة»
در راه رفتن معنوى نيز به كار رود، مواردى از آن در
نهج البلاغه آمده است.
چنانكه
حضرت علی (علیهالسّلام) میفرمايد:
«امْشِ بِدَائِكَ مَا مَشَى بِكَ» «با مرضت راهبرو تا با تو راه مىرود»
(شرحهای حکمت:
) يعنى مادامى كه مرض قابل تحمل است در فكر دوا و دكتر مباش، تا بدن خودش آن را دفع بكند.
حضرت به
معاویه مىنويسد: چه نيک مشابهت دارى به عموها و دایىهاى خودت كه شقاوت و آرزوى باطل به انكار
محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) وادارشان كرد:
«فَصُرِعُوا مَصَارِعَهُمْ حَيْثُ عَلِمْتَ، لَمْ يَدْفَعُوا عَظِيماً، وَلَمْ يَمْنَعُوا حَرِيماً، بِوَقْعِ سُيُوف مَا خَلاَ مِنْهَا الْوَغَى، وَ لَمْ تُمَاشِهَا الْهُوَيْنَى» «وغى»: به معنی جنگ. «هوينا» مصّغر هونى، مؤنثّ اهون به معنى سستتر است. «لم
تماشها» يعنى مماشات و مرافقت نكرد با آنها، معنى كلام چنين است «پس آن عموها و دایىهايت در قتلگاه خود كه مىدانى افتادند، نه كار بزرگى را دفع كردند و نه از حريمى دفاع نمودند، بلكه به خون غلطيدند با شمشيرهایى كه ميدان جنگ از آنها خالى نشد و سستى با آنها را همراهى نكرد (سستى در آنها پديدار نشد).»
(شرحهای نامه:
)
حضرت میفرماید:
«مَشْياً سُجُحاً» «رفتن آسان»
(شرحهای خطبه:
) رجوع شود به «سجح»
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مشی»، ج۲، ص۹۷۹.