• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

موسی بن اسماعیل تبوذکی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





موسی بن اسماعیل تبوذکی (حدود ۱۳۶-۲۲۳ق)، از محدثان ثقه، متقن و معتبر نزد اهل سنت در قرن سوم هجری قمری بود.



ابوسلمه موسی بن اسماعیل تبوذکی بصری منقری، از اهالی بصره و از محدثان معتبر نزد اهل سنت به شمار می‌رود. ولادت وی را اوایل خلافت منصور (۱۳۶ق) ذکر کرده و گفته‌اند که چون در تبوذک، محلی نزدیک بصره خانه‌ای خرید، از این جهت منسوب به آن محل شد. اما سمعانی می‌گوید: تبوذکی به کسی می‌گویند که کار او فروش جگر، دل، چینه‌دان یا آنچه در شکم پرندگان است، باشد. او از همام بن یحیی، حماد بن سلمه و بصریین روایت کرده و ابوزرعه و دیگران از او روایت کرده‌اند. برخی از محدثان مدعی شده‌اند که تا ۳۵ هزار حدیث را از ابوسلمه نوشته‌اند. رجال‌نویسان اهل سنت وی را ثقه، متقن، دریای علم و راستگو دانسته و بسیار ستوده‌اند.


از تبوذکی یک اثر به نام کتاب الحدیث بر جای مانده است.


تبوذکی سرانجام در شب سه‌شنبه ۱۳ رجب سال ۲۲۳ در بصره درگذشت. وفات او را به سال ۲۲۱ق نیز نقل کرده‌اند.(دیگر منابع: )


۱. ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۹، ص۱۶۰.    
۲. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۸، ص۱۳۶.    
۳. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۳، ص۱۸.    
۴. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۴۶۰.    
۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۷.    
۶. ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۰۶.    
۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۷۷.    
۸. سهمی، حمزة بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۳۱۵.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۲۸۹.    
۱۰. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۱۰۶.    
۱۱. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۴، ص۱۹۸.    
۱۲. وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۲، ص۶۶.    
۱۳. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۷، ص۲۸۰.    
۱۴. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الصغیر، ج۲، ص۳۲۰.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۶، ص۴۱۴-۴۱۵.    
۱۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۲۰.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۸۷، برگرفته از مقاله «موسی تبوذکی».






جعبه ابزار