منتقی الأصول (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«منتقی الاصول»، تقریرات درس خارج اصول
آیت الله،
سید محمد حسین روحانی است. این تقریرات، توسط شهید،
سید عبد الصاحب حکیم، از علمای بزرگ حوزه علمیه
نجف اشرف و فرزند بزرگوار آیت الله،
سید محسن حکیم، مرجع بزرگ
شیعیان جهان، به
زبان عربی تنظیم شده است.
شهید عبد الصاحب حکیم، در این کتاب، با بیانی ساده و رسا به شرح و بسط در مباحث
علم اصول پرداخته و با دیدگاهی عمیق، در هر یک از موضوعات این علم، به بحث نشسته است. کتاب، دارای هفت جلد است که در جلد اول آن، از آغاز مباحث وضع تا قسمتی از بحث
اوامر و در جلد دوم، تتمه بحث اوامر تا آخر و در جلد سوم، از آغاز بحث
نواهی تا پایان بحث مطلق و مقید و در جلد چهارم، از آغاز بحث قطع تا بخشی از مبحث اصول عملیه و در جلد پنجم و ششم، بخش‌هایی دیگر از اصول عملیه و در جلد هفتم، تتمه بحث اصول عملیه و مباحث تعادل و ترجیح ذکر شده است.
مؤلف، بر خلاف سایر اعلام بحث را با بیان موضوع علم و موضوع علم اصول و... آغاز نکرده چون این گونه مباحث را بی فایده می دانسته است. پاره‌ای از مباحث مطرح شده در این کتاب بدین قرارند: بررسی
ضابطه مسئله اصولی از دیدگاه بزرگان
فقه؛ مباحث مربوط به
وضع؛
معنای حرفی؛
انشاء و
اخبار؛ استعمال لفظ در معنای مناسب با
موضوع له؛
اراده و موضوع له؛ وضع
مرکبات؛
علامات حقیقت؛
احوال لفظ؛
حقیقت شرعیه؛
صحیح و
اعم؛
اشتراک؛
مشتق؛
اوامر (مباحث مربوط به
ماده و
صیغه امر، مبحث
اجزاء،
مقدمه واجب،
ضد و...) ؛ مبحث
نواهی؛
مفاهیم؛
عام و خاص؛
مطلق و
مقید؛
قطع؛
امارات؛
حجیت مطلق ظن؛ مباحث
اصول عملیه و
تعادل و ترجیح.
شهید عبد الصاحب حکیم، در این کتاب، به شرح و توضیح مبانی اصولی استاد خود در دوره دوم درس
خارج اصول ایشان پرداخته است. این کتاب، یک دوره کامل علم اصول است و شامل تمام مباحث مهم
علم اصول فقه می‌باشد و مورد توجه خاص فضلای
حوزه علمیه قم و دیگر حوزه های علمیه قرار گرفته است. این کتاب، نتیجه قرن‌ها تحول و پیشرفت علم اصول است که به صورتی زیبا و روان به رشته تحریر درآمده است. آیت الله، سید محمد روحانی، در تقریظی که بر این کتاب نگاشته، از مؤلف با الفاظ «
علامه»، «
حجت»، «محقق»، «صفوه المجتهدین» و... و از کتاب وی با تعبیرات «جامع تمام مباحث و تحقیقات ما در بحث‌های اصولی»، «محیط به همه دقایق و نکات بحث»، «حاوی همه اسرار و بینات بحث» و... یاد کرده است.
نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
