ملیّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ملیّ:
(وَ اُهْجُرْنِي مَلِيًّا) ملیّ: بنا به گفته
راغب در
مفردات، از مادّه
«املاء» به معنى «مهلت دادن طولانى» (زمان دراز) آمده است.
و جمله:
(وَ اُهْجُرْنِي مَلِيًّا) «براى مدت طولانى يا هميشه از من دور شو»
تعبير بسيار توهين‌آميزى است كه «آزر» (عموى ابراهيم) به
ابراهیم (علیه‌السلام) ادا كرد.
در فارسى به جاى آن «گورت را گم كن» مى‌گوييم، يعنى نه تنها خودت براى هميشه از من پنهان شو، بلكه جايى برو كه حتّى قبرت را هم نبينم.
به موردی از کاربرد
ملیّ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(قَالَ أَرَاغِبٌ أَنتَ عَنْ آلِهَتِي يَا إِبْراهِيمُ لَئِن لَّمْ تَنتَهِ لَأَرْجُمَنَّكَ وَ اهْجُرْنِي مَلِيًّا) (گفت: «اى ابراهيم! آيا تو از معبودهاى من روى‌گردانى؟! اگر از اين كار دست برندارى، تو را سنگسار مى‌كنم. و براى مدتى طولانى از من دور شو!»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه رغبت به طورى كه در مجمع آمده از كلمات اضداد است، يعنى اگر با لفظ عن متعدى شود به معناى نفرت از چيزى است، اگر با لفظ فى متعدى شود به معناى ميل در آن است و كلمه تنته از انتهاء و خوددارى از كارى است، اما خوددارى بعد از آن‌كه او را از آن عمل نهى كرده باشند و كلمه رجم به معناى سنگسار كردن است، ولى معناى معروف آن كشتن به وسيله سنگباران است و كلمه هجر به معناى ترک و جدايى است و كلمه ملى به معناى روزگارى طولانى است.
در اين آيه پدر ابراهيم او را تهديد به بدترين كشتن‌ها كرده، و آن سنگسار است كه با آن افراد رانده شده را شكنجه كرده، مى‌كشند، و آزر، ابراهيم را با اين كلام خود از خود طرد كرده است.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ملیّ»، ج۴، ص۳۲۷.
