از شرح زندگی او اطلاع دقیقی در دست نیست. باب مردوخ روحانی به اختصار مینویسد: «ملا هدایت فرزند ملا عباس از خانواده «مشیخه الاسلام» کردستان، شخصی فاضل و مورخی با اطلاع و قاضیای درست عمل بوده و مدتی هم سمت شیخ الاسلامی سنندج را بر عهده داشته است. وی کتابی در تاریخ اسلام نوشته که نسخه آن نایاب است این دانشمند به ۱۳۰۴ ق وفات یافته است».
در ۱۲۷۳ ق که دولت انگلستان به منظور منصرف ساختن ایران از تسخیر هرات، به بندر بوشهر حمله کرد و آن شهر را اشغال نمود، گروه کثیری از علمای سراسر کشور اعلام جهاد کردند و آمادگی خود و گروه کثیری از مجاهدان را در مبارزه با نیروهای انگلیسی اعلام داشتند. ملا هدایت الله و ملا احمد از علمای اهل سنت کردستان از جمله آن علما بودند.