معانی شرعی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
معانی شرعی به معانی اختصاص داده شده برای
الفاظ توسط
شرع یا متشرعه اطلاق می‌شود.
معانی شرعی، معانی جدیدی است که در
لسان شارع برای الفاظی که قبلا برای
معانی لغوی وعرفی وضع شده، نخست به کمک
قرینه در معنای جدید به کار رفته و سپس در اثر
کثرت استعمال در لسان
شارع (
حقیقت شرعی ) یا در لسان متشرعه (
حقیقت متشرعی )
وضع تعینی پیدا کرده است، همانند لفظ «صلاة» که در لسان اهل لغت به معنای «دعا» بوده، اما بعد از آن که شارع آن را در معنای
عبادت خاص به کار برد، معنای شرعی پیدا نموده است.
در میان
اصولیون بحث است که نقل الفاظ از معانی لغوی و یا عرفی به معانی شرعی و جدید در چه زمانی تحقق یافته است؛ برخی معتقدند این امر در زمان
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و در طول ۲۳
سال اتفاق افتاده است، که در این صورت آن را حقیقت شرعی می‌گویند؛ اما برخی دیگر معتقدند پس از زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم وضع تعینی محقق شده و انتقال صورت گرفته است، که در این صورت آن را
حقیقت متشرعه می‌گویند.
ثمره بحث نقل
الفاظ از معانی لغوی به معانی شرعی این است که معتقدان به ثبوت حقیقت شرعی هنگام برخورد با الفاظ به کار رفته در لسان شارع، با نبود قرینه، آنها را بر معانی شرعی حمل می‌کنند، و این در حالی است که منکران حقیقت شرعی این گونه الفاظ را بر
معنای لغوی حمل می‌نمایند و یا این که توقف نموده و بر هیچ یک از معانی شرعی یا لغوی حمل نمی‌کنند.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۴۹، برگرفته از مقاله «معانی شرعی».
