معالم الاهتداء الی معرفة الوقف و الابتداء (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«معالم الاهتداء الی معرفة الوقف و الابتداء» کتابی است در موضوع
وقف و
ابتدا ، نوشته استاد
شیخ محمود الحصری .
و ترجمه محمد عیدی خسروشاهی. «
وقف » یکی از مباحث اصلی و عمده
علم تجوید است و برخی آنرا نیمی از تجوید قلمداد کرده‌اند. بدیهی است با توجه به اهمیت ویژه
قرآن ، علمای تجوید کتابهای مستقلی درباره آن بنویسند. در «معالم الاهتدا» به اهمیت
علم وقف ، مؤلفان فن وقف و ابتداء، نامگذاری وقف‌ها، انواع وقف، ابتدا، یادآوری مسائل مهم در رابطه با وقف، بررسی حکم وقف یا عدم وقف در «بلی» در ۲۲ مورد به صورت مختصر، بررسی حکم «کلا»، حکم وقف در «کذلک» «ذلک» و «هذا»، معنی وقف، سکت و قطع و خاتمه در بیان مذاهب قراء در وقف و ابتدا پرداخته است.
کتاب از آن جایی که توسط یکی از اساتید
علم قرائت نوشته شده از استحکام و قوت خوبی برخوردار است. اما نحوه فصل بندی و طبقه بندی مباحث دارای روش خوبی نیست.
کتاب مشتمل بر یک مقدمه از مترجم که در آن به شرح حال مؤلف پرداخته شده و یک مقدمه از مؤلف می‌باشد. شاید بتوان محتوای کتاب را به دو بخش عمده ذیل که هر کدام مشتمل بر بخشهای کوچکتری است تقسیم نمود: بخش وقف و بخش ابتدا. بخش وقف دارای عناوین ذیل می‌باشد:
اهمیت
علم وقف ،
ائمه قرائت و
علم ترتیل ، مؤلفان فن وقف و ابتدا، نامگذاری وقف‌ها، انواع وقف، مذاهب چهارگانه علماء در وقف در انتهای آیات، ارجح مذاهب چهارگانه و سؤال و پاسخی در خصوص
سوره فاتحة الکتاب.
بخش ابتدا، حجم اندکی از کتاب (حدود ۴ صفحه) را به خود اختصاص داده و مؤلف دوباره به مطالب بخش وقف بازگشته است.
یادآوری مسائل مهم در رابطه با وقف، که این عنوان مسائل هشت گانه ذیل را دربر می‌گیرد:
مساله اول: گفتار پیشوایان وقف.
مساله دوم: در وقف‌های خلاف قاعده.
مساله سوم: آنچه در
وقف‌ها مورد اغماض می‌باشد.
مساله چهارم: بررسی
حکم وقف از لحاظ شرعی .
مساله پنجم: بررسی در خصوص الذی و الذین در آیات قرآن.
مساله ششم: بررسی حکم وقف در مستثنی منه.
مساله هفتم: حکم وقف ازدواج.
مساله هشتم: حکم وقف در نعم، بلی و کلا. بررسی حکم وقف یا عدم وقف در بلی در ۲۲ مورد، بررسی اختیار وقف در بلی در ۱۰ مورد، بررسی موارد هفتگانه‌ای که وقف در بلی را جایز نمی‌دانند و... خاتمه در بیان
مذاهب قراء در وقف و ابتداء .
این کتاب توسط حجة الاسلام محمد عیدی خسروشاهی به فارسی ترجمه شده و مقدمه و پاورقی‌های ارزنده‌ای نیز از جانب مترجم به آن افزوده گشته است. این اثر در قطع جیبی با جلد شومیز در ۲۸۸ صفحه برای نوبت سوم در سال ۱۳۷۵ شمسی توسط شرکت چاپ و انتشارات اسوه منتشر شده است. منبع: ۱- بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن، ج۲، ص۲۰۹۸
نرم افزار مشکاة الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
