• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

درّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





دَرّ (به فتح دال و تشدید راء) از واژگان قرآن کریم در اصل به معنای شیر است و در معنای کثرت هم آمده است.



دَرّ: اصل درّ مثل (فلس) به معنى شیر است. در نهج البلاغه خطبه ۲۲۹ در باره طالبان دنيا فرموده‌ : «الَّذِينَ احْتَلَبُوا دِرَّتَهَا وَ أَصَابُوا غِرَّتَهَا.» «آنان كه شير آن را دوشيدند و اغفالش را دريافتند.»
درّ به معنى كثرت نيز آمده است. «درّ اللبن» يعنى شير زياد شد و معنى للّه درّه آن است كه خير او براى خداست سپس آن را در مقام تعجب گفته‌اند.


(يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ‌ مِدْراراً) مدرار در آيه شريفه به معنى فراوان و مراد از «سَّماءَ» باران است. يعنى: «تا باران را بر شما فراوان و پر فايده نازل كند.»
اين تعبير فقط در آيه گذشته و آیه ۶ انعام و ۵۲ هود است. راغب گويد: اطلاق آن بر باران به طور استعاره است. طبرسی فرموده: مدرار صیغه مبالغه است «ديمة مدرار» به بارانى گفته می‌شود كه فراوان و دانه‌هايش درشت باشد.
(الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ‌ دُرِّيٌ‌) (حبابى شفاف و درخشنده همچون ستاره‌اى فروزان.) كوكب درّى به معنى ستاره درخشان است اين استعمال براى آن است كه ستاره را در درخشان و سفيد و با صفا بودن به درّ كه لؤلؤ مخصوصى است تشبيه‌ كرده‌اند.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۳۳۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۱۰.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۰۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۱۰.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۲۷.    
۶. نهج البلاغه، تحقیق الحسون، خطبه۲۲۹، ص۵۶۶.    
۷. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۱۹۱.    
۸. نوح/سوره۷۱، آیه۱۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۵.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۴۳.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۳۴.    
۱۳. انعام/سوره۶، آیه۶.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۱۷.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۲۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۲۷.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۱۶.    
۱۸. هود/سوره۱۱، آیه۵۲.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۲۹۹.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۴۴۴.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۵۸.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۷۶.    
۲۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۱۰.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۲۷.    
۲۵. نور/سوره۲۴، آیه۳۵.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۵۴.    
۲۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۲۳.    
۲۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۱۷۲.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۲۵.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۱۳۹.    
۳۱. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۱۹۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «درر»، ج۲، ص۳۳۷.    






جعبه ابزار