مخاطب تنزیلی

مخاطب تنزیلی به شیء یا شخصِ فرض شده به عنوان مخاطب حقیقی اطلاق می‌شود.

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

مخاطَب تنزیلی، که مقابل مخاطب حقیقی می‌باشد، مخاطبی است که یا در مجلس خطاب حضور ندارد و در آینده به وجود می‌آید، یا در مجلس خطاب حضور دارد، ولی ملتفت نیست غافل است یا این که دارای شعور نیست، مثل کوه یا سنگ که نازل منزله و در حکم مخاطب حقیقی شمرده شده است؛ برای مثال در آیه شریفه: ﴿وَقِیلَ یا اَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ وَیا سَماءُ اَقْلِعِی ...﴾ زمین و آسمان مخاطب قرار گرفته‌اند.
در کتاب «انوار الاصول» آمده است: «انّ الوجدان حاکم علی انّ فی مثل «یا کوکبا ما کان اقصر عمره» الذی لیس المخاطب حقیقیا، لعدم کونه حاضرا ملتفتا...».

۲ - پانویس

[ویرایش]

۱.	↑ هود/سوره۱۱، آیه۴۴.
۲.	↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۱۳۴.

۳ - منبع