لفظ مخابره مشتق است از خبار (به فتح خاء) یعنی زمین اسست و نرم.
و یا از خبر (به فتح خاء) به معنی کشت و زرع.
چنانکه خبیر به معنی أکار و کشاورز میباشد.
و احتمال دیگر آن است که از خیبر مشتق باشد بدان جهت که نبی اکرم(ص) اراضی خیبر را در مقابل نصف محصول آن به مردم خیبر واگذاشت پس مخابره به معنی معامله اهل خیبر است.
فقهاء در معنی مخابره به مانند مبدء آن اختلاف کردهاند:
برخی معتقدند که مخابره مرادفمزارعه و از لحاظ معنی با آن متحد میباشد.
در تذکرة الفقهاء این قول را مشهور معرفی میکند و جوهری در صحاح مینویسد: «والخبیر الاکار (کشاورز) و منه المخابرة و هی المزارعة ببعض ما یخرج من الارض».
و برخی بین آنها فرق گذاشته و گفتهاند:
هرگاه شخص زمین خود را به دیگری دهد تا وی در آن زراعت نماید و محصول بین آنها مشترک باشد، اگر بذر از عامل باشد مخابره نامیده میشود و اگر بذر از مالک باشد مزارعه نام دارد.