• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن احمد عتبی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوعبدالله محمد بن احمد عتبی۲۵۵ق)، از محدثان و فقیهان مالکی مذهب قرن سوم هجری قمری بود.



ابوعبدالله محمد بن احمد بن عبدالعزیز بن عتبه عتبی قرطبی‌ اندلسی اموی، اهل قرطبه و از نسل عتبة بن ابی سفیان بود. اطلاعات زیادی از او در اختیار نیست، اما تراجم‌نویسان آورده‌اند که وی برای کسب حدیث به دیار دیگر مسافرت کرد و از سحنون بن سعید و اصبغ بن فرج حدیث شنید و در‌ اندلس از یحیی بن یحیی و سعید بن حسان نیز بهره برد. محمد بن عمر بن لبابه از او روایت کرد. ابوعبدالله فقیه مالکی بود و گفته‌اند که به شان نزول آیات آگاه بود و مسائل و احکام دینی را به خوبی می‌دانست.


وی کتب فقهی بسیاری به رشته تحریر درآورده است که از آن جمله است: کتاب المستخرجه من الاسمعة المسموعة من مالک بن انس که به العتبیّه معروف است. این کتاب مجموعه شنیده‌های مؤلف از مالک بن انس می‌باشد که در کتاب المؤطّا او نیامده است. به گفته قاضی عیاض، کتاب وی پر از دروغ و روایات غیرقابل قبول و نادر می‌باشد. کراء الدور و الارضین اثر دیگر اوست.


عتبی سرانجام به سال ۲۵۵ق در‌ اندلس وفات یافت.


۱. ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۸.    
۲. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۴، ص۲۱۹.    
۳. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۴.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۳۳۶.    
۵. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیة الملتمس، ص۴۸.    
۶. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۷۶.    
۷. قاضی یحصبی، عیاض بن موسی، ترتیب المدارک، ج۴، ص۲۵۳.    
۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۰۷.    
۹. حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ص۳۹.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۹، ص۲۳۴.    
۱۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۱۲۴.    
۱۲. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۲، ص۲۴۳-۲۴۴.    
۱۳. مقری تلمسانی، احمد بن محمد، نفح الطیب، ج۲، ص۲۱۵.    
۱۴. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۳۲۰.    
۱۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۱۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۱۹، برگرفته از مقاله «محمد عتبی».






جعبه ابزار