• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَحْض (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَحْض (به فتح میم و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای خالص كردن است.
این کلمه سه بار در «نهج‌ البلاغه» آمده است.



مَحْض به معنای خالص كردن است.


برخی از مواردی که در «نهج البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْمَحْضَ - خطبه ۳۳ (سرزنش خوارج)

حضرت علی (علیه‌السلام) در شعری كه شاهد آورده و می‌فرمايد:
«أَدَمْتَ لَعَمْری شُرْبَکَ الْمَحْضَ صابِحاً.»
«به جان‌ خودم قسم كه ادامه دادى به نوشيدن شير خالص صبح كنان» رجوع شود به «بجر»


۲.۲ - مَحْضِهِ - خطبه ۱۶۲ (رفع مشکلات)

حضرت درباره رفع مشكلات فرموده:
«فَإنْ تَرْتَفِعْ عَنّا وَ عَنْهُمْ مِحَنُ الْبَلْوَى، أَحْمِلْهُمْ مِنَ الْحَقِّ عَلَى مَحْضِهِ
«اگر اين مشكلات موجود برطرف گردد، آن‌ها را به سوى حقّ خالص سوق خواهم داد و اگر چنين نشد و نتيجه حوادث به سود مخالفان گرديد.»
این کلمه سه بار در «نهج‌ البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۶۴.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۲۲۹.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۱۶۶.    
۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۷۷، خطبه ۳۳.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۹۱، خطبه ۳۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۳۱۰.    
۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷.    
۸. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۸۵.    
۹. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۲.    
۱۰. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۸۱، خطبه ۱۵۷.    
۱۱. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه ۱۶۲.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۲.    
۱۳. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۳۶.    
۱۴. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۰    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۲۹۵.    
۱۶. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۵.    
۱۷. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۴۱.    
۱۸. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۱، نامه ۳۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «محض»، ج۲، ص۹۶۴.    






جعبه ابزار