محتوای سوره انفطار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انفطار، نام
هشتاد و دومین سوره قرآن کریم می باشد.
این
سوره به اتفاق
مفسران مکی است
و اندکی پیش از
هجرت بعد از
سوره نازعات و قبل از
سوره انشقاق نازل شده است.
هماهنگی
و نظم موجود در میان آیات این
سوره نشان وحدت نزول آن است.
بنا به
قول مشهور ترتیب نزول آن مانند ترتیب کنونی آن در
مصحف ، ۸۲
و دارای ۱۹
آیه ، ۸۱
کلمه و ۳۱۹
حرف است.
نام مشهور آن انفطار،
مصدر باب انفعال ، به معنای شکافته شدن
و برگرفته از کلمه «انفَطَرَت» در آیه نخست آن است.
در
روایات و برخی منابع کهن
از آن به
سوره «اِذَا السَّماءُ انفَطَرَت»
و در برخی
تفاسیر به
سوره «انفطرت»
و «المنفطره» نیز یاد شده است.
در تقسیم‌بندی
سوره‌ها در گروه
سوره‌های مفصّل ، یعنی
سوره‌هایی که بسمله‌های فراوانی بین آن‌ها فاصله انداخته است، قرار دارد.
درباره ارتباط این
سوره با
سوره پیش از آن (
تکویر ) گفته‌اند:چون خداوند در
سوره تکویر به مباحث
قیامت و رخدادهای مهم آستانه آن پرداخته در این
سوره نیز همین مباحث را پی گرفته است
، از این‌رو برخی مفسران از آن به عنوان «تمام»
یا «نظیر»
سوره پیشین یاد کرده‌اند.
این
سوره به انسان هشدار می‌دهد مبادا به سبب فراموش کردن قیامت
و حسابرسی اعمال در آن روز،
و به امید احسان پروردگار مرتکب
گناه شود
، ازاین‌رو در آیات ۱۵ با برشمردن برخی از حوادث هولناک آستانه قیامت
و این‌که در آن روز
انسان پس از برانگیخته شدن از گور بر تمام آثار
و اعمالش مطلع می‌گردد، به معرفی
روز قیامت می‌پردازد
و در آیات ۶ ۸ انسان را به سبب ناسپاسی در برابر نعمتهای خداداد سرزنش
و به او هشدار می‌دهد. در آیات ۹ ۱۶ راز نافرمانی انسان را فراموش کردن قیامت می‌داند
و برای بیداری او از
خواب غفلت بر این نکته تأکید میورزد که بر انسان نگهبانانی گمارده شده است که کارهای او را ثبت می‌کنند. سپس به سرنوشت نیکان
و بدان اشاره می‌کند
و در پایان، آیات ۱۷ ۱۹ با اشاره به دشواریهای آن روز عظیم می‌گوید:روزی است که هیچ‌کس قادر بر کاری به سود دیگری نیست
و این واقعیت که همه امور از آن‌خداست در آن روز آشکار می‌شود.
بر پایه روایتی از
امام‌صادق (علیه‌السلام) کسی که همواره در
نمازهای واجب و مستحب ،
سوره‌های انفطار
و انشقاق را تلاوت کند، خداوند بین او
و حاجتش فاصله نمی‌اندازد
و مانعی میان او
و خداوند نخواهد بود
و پیوسته خدای سبحان به او می‌نگرد تا از حساب مردم فارغ‌شود.
البرهان فی تفسیر
القرآن؛ البرهان فی علوم
القرآن؛ بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز؛ پژوهشی در تاریخ
قرآن کریم؛ التبیان فی تفسیر
القرآن؛ تفسیر التحریر
و التنویر؛ التفسیر الحدیث؛ تفسیر عبدالرزاق؛ تفسیر مجاهد؛ التمهید فی علوم
القرآن؛ ثواب الاعمال
و عقاب الاعمال؛ جامع البیان عن تأویل آی
القرآن؛ روح المعانی فی تفسیر
القرآن العظیم؛ زاد المسیر فی علم التفسیر؛ سعد السعود للنفوس؛ صحیح البخاری؛ مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن؛ مجمع الزوائد
و منبع الفوائد؛ المعجم الاحصائی لالفاظ
القرآن الکریم؛ معجم علوم
القرآن؛ الموسوعة القرآنیة خصائص
السور؛ نظم الدرر فی تناسب الآیات
و السور، بقاعی؛ نهج البیان عن کشف معانی
القرآن
دائرةالمعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله«محتوای سوره انفطار »
