مجمع بالیکسیر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به چند گردهمایی پی در پی، پس از ورود نیروهای یونانی به
خاک عثمانی، بعد از
جنگ جهانی اول بالیکَسیر نامیده شده است.
بالیکَسیر، مجامع (کنگره‌ها)، چند گردهمایی پی در پی، پس از ورود نیروهای یونانی به
خاک عثمانی، بعد از
جنگ جهانی اول.
به موجب ماده هفتم
متارکه مندرس، قلمرو عثمانی به
تصرف نیروهای بیگانه درمی‌آمد. در برابر این اشغال، نهضت‌هایی در عثمانی پدید آمد و جمعیت‌هایی به نام ردّ الحاق تشکیل شد.
در ۱۴ شعبان ۱۳۳۷/۱۵ مه ۱۹۱۹، ارتش یونان به تشویق دولت
انگلستان وارد
ازمیر شد، و یک روز بعد، «جمعیت ردّ الحاق» بالیکسیر شکل گرفت و با کوشش فرماندهان نظامی، که به جمعیت پیوسته بودند، جبهه‌هایی به وجود آمد.
نیروهای جمعیت، به فرماندهی سرهنگ کاظم بیگ (اوزآلْپ)، قوای
یونان را، که بَرغمه را اشغال کرده بود، شکست دادند.
بعلاوه، عده‌ای از میهن پرستان، از جمله حاجیم محیی الدین بیگ، والی سابق بالیکسیر (چارِقْلی)، واصف بیگ (چنار)، خلوصی بیگ (ضَربْلی)، وهَبی بیگ (بولاق)، محمدبیگ (اونْچی) و شوقی بیگ (بَصْری بیگ)، مجمعی برگزار کردند و در مناطق مختلف غرب
آناطولی جبهه‌های متّحدی تشکیل دادند.
اولین مجمع «حرکات ملّیه» بالیکسیر از ۲۹ رمضان تا ۱۴ شوّال/ ۲۸ ژوئن تا ۱۳ ژوئیه ۱۹۱۹ برگزار شد.
حاجیم محیی الدین بیگ به ریاست
انجمن مرکزی تعیین شد؛ و فرماندهان اکثر رسته‌های نظامی، که به موجب «
متارکه مندرس» از خدمت مرخص شده بودند، به بالیکسیر آمدند و در تشکیلات مرکزی، هر یک وظیفه‌ای را به عهده گرفتند.
دومین مجمع از ۲۷ شوّال تا ۲ ذیقعده ۱۳۳۸/۲۶ تا ۳۰ ژوئیه ۱۹۱۹، به ریاست حاجیم محیی الدین بیگ، تشکیل شد.
تغییر اصطلاح «ردّ الحاق» به «هیئت حرکات ملّیه ردّ الحاق»، ادامه جنگ تا اخراج یونانیان، آگاه ساختن حکومت
استانبول و پادشاه از هدف مجمع و اعلام وفاداری به
شاه، از جمله تصمیمات این مجمع بود.
با افزایش فشار دولتهای متّفق بر حکومت عثمانی، حکومت از حلمی بیگ، والی بالیکسیر، خواست که مجمع را
منحل و نمایندگان آن را دستگیر کند و دسته‌های
مسل ّح در همه جا، جز سرزمینهایی که به‌طور موقت در
اشغال یونان بود، پراکنده شوند.
حلمی بیگ که از این فرمان پیروی نکرده بود، مدتی بعد، از کار برکنار شد.
مجمع سوّم در ۱۹ ذیحجه ۱۳۳۸/۱۶ سپتامبر ۱۹۱۹، مجدداً به ریاست حاجیم محیی الدین بیگ، تشکیل شد.
مصطفی کمال پاشا، در جریان تدارک مجمع، با مخابره پیامی تصمیم مجمع سیواس (۷ـ۱۴ ذیحجه ۱۳۳۸/۴ـ۱۱ سپتامبر ۱۹۱۹) را مبنی بر اتحاد گروههای آناطولی و روم ایلی به مجمع سوّم اعلام داشت و درخواست کرد نمایندگان خود را به مجمع عمومی، که قصد دارد در آناطولی تشکیل دهد، اعزام کنند.
مجمع سوّم تصمیمات مجمع سیواس را
تصویب کرد.
از مهمترین اقدامات مجمع بالیکسیر،
مبارزه با آنزاوور، مدّعی
دفاع از حق و حقوق
سلطنت، بود که ادّعا می‌کرد مملکت را از قوای ملّی پاک خواهد کرد.
او به نیروهای خود «قوای محمدیه» نام داده بود، و با حمله به روستاهای حوالی گونان و مانیاس، مردم را به وحشت می‌انداخت و مذاکرات مجمع با قوای
یونان را متوقف کرده بود.
از ۲۲ صفر ۱۳۳۸/۱۶ نوامبر ۱۹۱۹،
روزنامه ازمیره دوغرو (به سوی ازمیر) به عنوان سخنگوی مجامع بالیکسیر انتشار یافت.
چهارمین مجمع از ۲۵ تا ۲۷ صفر ۱۳۳۸/۹ تا ۲۱ نوامبر ۱۹۱۹، به ریاست وهبی بیگ، تشکیل شد که طی آن
تعیین خط (مرزی) مشخص میلنه، پیشنهادی
یونان، رد شد.
پنجمین مجمع، با نام «مجمع عمومی قوای ملّیه ناحیه شمال ازمیر» در ۱۹ جمادی الا´خره ۱۳۳۸/۱۰ مارس ۱۹۲۰ با
شرکت نمایندگان نواحی قره سی، ساروخان، ایالت بورسه و بیله جک، تشکیل شد. پس از آن‌که دولتهای متّفق،
استانبول را
اشغال کردند، مجمع در برابر آن به صورتهای مختلف واکنش نشان داد.
در ۵ شوّال ۱۳۳۸/۲۲ ژوئن ۱۹۲۰،
یونان حمله عمومی خود را آغاز کرد و در ۱۳ شوّال /۳۰ ژوئن به بالیکسیر رسید و تا ۲۲
ذیحجه /۶ سپتامبر، که بالیکسیر از اشغال یونان آزاد شد، جنگهای نامنظم با یونان ادامه داشت.
(۱) ازمیره دوغرو، ۱۷ مارس ۱۳۳۶.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «یالیکسیر»، شماره۳۵۵.
