• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مُؤاخَذَة (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مُؤاخَذَة (قاموس قرآن (جلد ۱))
مقالات مرتبط: مؤاخذه (مفردات‌نهج‌البلاغه).


مُؤاخَذَة (به ضم میم و فتح خاء) از واژگان قرآن کریم به معنای مجازات و اخذ به عقوبت است.


مُؤاخَذَة
[۱] قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۳۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۷.    
[۳] طریحی نجفی، فخر الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۷۷.    
در تمام موارد آن در قرآن به معنی مجازات و اخذ به عقوبت است.

به مواردی از مُؤاخَذَة که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - یُؤاخِذُ (آیه ۶۱ سوره نحل)

(وَ لَوْ یُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ.)
[۴] نحل/سوره۱۶، آیه۶۱.    

(و اگر خداوند مردم را به خاطر ظلمشان مجازات مى‌كرد.)
[۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۳.    
[۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۰۵.    
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۸۰.    
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۸۳.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۱۷۰.    

راغب در مفردات گوید: در آیه‌ (وَ لَوْ یُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ)
[۱۰] نحل/سوره۱۶، آیه۶۱.    
از آن جهت از باب مفاعله آمده که مردم نعمت‌ها را اخذ کرده و شکر به جای نیاورده‌اند مواخذه به این نحو طرفینی است.
[۱۱] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۳.    

ناگفته نماند مواخذه در تمام موارد آن در قرآن به معنی مجازات و اخذ به عقوبت است، می‌توان گفت که: مفاعله در این ماده به معنی شدّت و تاکید است و لازم نیست که مفاعله همواره بین الاثنین باشد چنان‌که در «سافرت شهرا و عاقبت اللصّ» بین الاثنین نیست، گفته راغب درست به نظر نمی‌رسد. ولی آیه‌ (اِنَ‌ اَخْذَهُ‌ اَلِیمٌ شَدِیدٌ)
[۱۲] هود/سوره۱۱، آیه۱۰۲.    
مؤید قول ما است.


۲.۲ - اَخْذَهُ‌ (آیه ۱۰۲ سوره هود)

(اِنَ‌ اَخْذَهُ‌ اَلِیمٌ شَدِیدٌ)
[۱۳] هود/سوره۱۱، آیه۱۰۲.    

(به يقين مجازات او، دردناک و شديد است.)
[۱۴] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۳۳.    
[۱۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۶.    
[۱۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۷.    
[۱۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۲۱.    
[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۲۸.    



۱. ↑ قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۳۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۷.    
۳. ↑ طریحی نجفی، فخر الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۷۷.    
۴. ↑ نحل/سوره۱۶، آیه۶۱.    
۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۳.    
۶. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۰۵.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۸۰.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۸۳.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۱۷۰.    
۱۰. ↑ نحل/سوره۱۶، آیه۶۱.    
۱۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۳.    
۱۲. ↑ هود/سوره۱۱، آیه۱۰۲.    
۱۳. ↑ هود/سوره۱۱، آیه۱۰۲.    
۱۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۳۳.    
۱۵. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۶.    
۱۶. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۷.    
۱۷. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۲۱.    
۱۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۲۸.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «مُؤاخَذَة »، ج۱، ص۳۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره نحل | واژه شناسی واژگان سوره هود
جعبه ابزار