لیّن (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لیّن:(فَقولا لَهُ قَوْلًا لَّيِّنًا) «لیّن» از مادّه
لین به معنای
نرمی است. به فرد خوش‌خلق و
نرم‌خوى «لين العريكه» گويند.
به موردی از کاربرد «لیّن» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَقولا لَهُ قَوْلًا لَّيِّنًا لَّعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى) «و به
نرمى با او
سخن بگوييد؛ شايد متذكّر شود، يا از مجازات الهى بترسد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
و مراد از اين‌كه فرمود
(فَقولا لَهُ قَوْلًا لَيِّناً) اين است كه در گفتگوى با
فرعون از تندى و خشونت خوددارى كنند، كه همين خويشتن دارى از تندى،
واجب‌ترين آداب
دعوت است.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می فرمایند:
اصل
آیه مورد بحث، درباره مأموريتى است كه
خداوند به
حضرت موسی (علیه‌السلام) و برادرش
هارون (علیه‌السلام) مى‌دهد كه به سوى فرعون بروند و با او به
نرمى سخن گويند، باشد متذكر شود يا از خدا بترسد.
«قول ليّن» (
سخن نرم) تأثير و نفوذ خاصّى دارد و در طرف مقابل
اثر مى‌گذارد به همين جهت به موسى و برادرش هارون تأكيد شده كه اگر با
سخن نرم و ملايم با فرعون روبرو شويد و در عين حال مطالب را با صراحت و قاطعيت بيان كنيد يک احتمال اين است كه او دلايل منطقى شما را از
دل بپذيرد و
ایمان آورد، احتمال ديگر اين‌كه لااقل از
ترس مجازات الهى سر تسليم فرود آورد و با شما مخالفت نكند و احتمال سوم اين‌كه نه متذكر شود و نه از خدا بترسد و راه مخالفت پيش گيرد كه در اين صورت اتمام
حجت شده است و درهرحال بى‌فايده نيست.
به‌هرحال، نخستين دستور
قرآن برخورد ملايم و توأم با مهر و عواطف انسانى است و
توسل به خشونت مربوط به مراحل بعد است.
هر مكتبى بايد جاذبه داشته باشد و بى‌دليل افراد را از خود
دفع نكند.
آرى ممكن است هيچ برنامه محبت‌آميزى در دل سياه بعضى اثر نگذارد و آدمى تنها از طريق خشونت وارد شود، امّا نه به عنوان يک
اصل كلى و براى آغاز كار، برنامه نخستين،
محبت و ملايمت است و اين همان درسى است كه آيه مورد بحث به ما مى‌آموزد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «لیّن»، ج۴، ص ۲۳۵.
