لِنتَ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لِنتَ:(رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ) «لِنتَ» از مادّه
لین به معنای
نرمی است.
آیه مورد بحث به يكى از مزاياى اخلاقى
پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) يعنى نرم شدن او نسبت به اطرافيانش
اشاره كرده، مىفرمايد:
در پرتو
رحمت و
لطف پروردگار، تو با مردم مهربان شدى در حالى كه اگر خشن و تندخو و سنگدل بودى از اطراف تو پراكنده مىشدند.
منظور از جمله: «لنت لهم» (در برابر آنها نرم و مهربان شدى) اشاره به مسلمانانى است كه در حادثه
احد از
جنگ فرار كرده بودند و آنها به حضور پيامبر (ص) آمدند و ضمن
اظهار ندامت، تقاضاى
عفو و بخشش كردند.
به موردی از کاربرد «لِنتَ» در
قرآن، اشاره میشود:
(فَبِما رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَليظَ الْقَلْبِ لانفَضّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ في الأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلينَ) «به
سبب رحمت الهى، در برابر مؤمنان، نرم و مهربان شدى! و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو، پراكنده مىشدند. پس آنها را ببخش و براى آنها آمرزش بطلب؛ و در كارها، با آنان مشورت كن! امّا هنگامى كه تصميم گرفتى، قاطع باش و بر خدا
توکّل كن؛ زيرا خداوند توكّل كنندگان را دوست دارد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند:
در اين آيه شريفه التفاتى به كار رفته، چون در آيات قبل خطاب متوجه عموم مسلمين بود، و در اين آيه متوجه شخص رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) شده، و خطاب در اصل معنا در حقيقت باز به عموم مسلمين است و مىخواهد بفرمايد: رسول ما به رحمتى از ناحيه ما نسبت به شما مهربان شده است، و به همين جهت به او
امر كرديم كه از شما عفو كند و برايتان
استغفار نمايد و با شما در امور مشورت كند، و وقتى تصميمى گرفت بر ما توكل كند.
پس با اينكه اصل معنا اين بود، بايد ديد چرا خطاب را به شخص رسول خدا بر گردانيد؟ و چه نكتهاى باعث آن شد؟
نكتهاش همان مطلبى است كه در اول آيات مربوط به
جنگ خاطر نشان كرده و گفتيم: اين آيات آميخته با لحنى از عتاب و سرزنش است، به دليل اينكه مىبينيم خداى تعالى هر جا كه مناسبت داشته از مردم به خاطر نافرمانیهايشان اعراض كرده است و يكى از آن موارد همين آيه مورد بحث است كه متعرض يكى از حالات آنان است، آن حالتى كه نوعى ارتباط با اعتراضشان بر رسول خدا دارد، و آن عبارت است از اندوهى كه از كشته شدن دوستانشان داشتند، چون چه بسا كه همين اندوه وادارشان كرد كه در عمل رسول خدا خرده گيرى نموده، كشته شدن آنان را به آن جناب نسبت دهند، و بگويند: تو باعث شدى كه ما اين چنين مستاصل و بيچاره شويم، و بخاطر همين نسبت ناروا، خداى تعالى از سخن گفتن با آنان اعراض نموده و روى سخن به رسول خدا كرده، فرموده:
(فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ).
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «لنت»، ج۴، ص ۲۳۳.