• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَحْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَحْم (به فتح لام و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای گوشت است.
مشتقات لحم که در نهج البلاغه آمده عبارتند از:
إلتِحام به معنای جوش خوردن، انس گرفتن و آميخته شده است.
لَحَّام (به فتح لام و تشدید و فتح حاء) به معنای قصاب و گوشت‌فروش است.
لُحْمَة (به ضم لام و سکون حاء و فتح میم) به معناى نسب است.


لَحْم به معنای گوشت است.
التحام: جوش خوردن، انس گرفتن، ملائم هم شدن و نيز به معنى آميخته شده است. «الْتَحَمَ الحَرْبُ.»
يعنى جنگ به هم پيوست و شدت گرفت.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْتَحَمَتْ - خطبه ۱۸۳ (آتش جهنم)

چنانكه امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«كَيْفَ أَنْتَ إِذا الْتَحَمَتْ أَطْواقُ النّارِ بِعِظامِ الاَْعْناقِ.»
«چطور خواهى بود آن وقت كه طوف‌هاى آتش بر استخوان‌هاى گردن‌ها به پيچد.»

۲.۲ - لُحْمَتُهُ - حکمت ۹۰ (اطاعت الهی)

«إِنَّ وَلِيَّ مُحَمَّد مَنْ أَطاعَ اللهَ و إِنْ بَعُدَتْ لُحْمَتُهُ
«دوست محمّد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) كسى است كه از خدا اطاعت كند هرچند پيوند نسبى او دور باشد.» لُحْمَة به ضمّ اول به معنى نسب است.


۲.۳ - اللَّحّام - خطبه ۷۶ (بنی امیه)

در يک جريان فرموده:
«إِنَّ بَني أُمَيَّةَ لَيُفَوِّقونَني تُراثَ مُحَمَّد تَفْويقاً، وَ اللهِ لَئِنْ بَقيتُ لُهُمْ لاَنْفُضَنَّهُمْ نَفْضَ اللَّحّام الْوِذامَ التَّرِبَةَ!»
«بنی‌امیّه از ميراث محمّد (صلی‌الله‌عليه‌وآله) جز كمى در اختيار من نمى‌گذارند. به خدا سوگند! اگر زنده ماندم همچون محتويّات شكم يک حيوان كه خاک آلود است و قصّاب آن را به دور مى‌ريزد؛ آنها را از صحنه حكومت اسلامى بيرون خواهم ريخت.» «لَحَّام» به معنای قصاب و گوشت‌فروش است.
«آن‌ها را كنار مى‌اندازم چنانكه قصاب شكمبه خاک‌آلوده را كنار مى‌اندازد.»
معنى كلام در «فوق» گذشت.



مواردى از آن در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۳۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دارالقلم، ص۷۳۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۱۶۱.    
۴. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ص۱۱۵۷.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۱۵، خطبه۱۸۳.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۳۵، خطبه۱۷۸.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۶۷، خطبه۱۸۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۱۵، خطبه۱۸۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۲۷.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۳۹.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۲۰.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۴۰۱.    
۱۳. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۴.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۹۱، حکمت۹۰.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۷۱، حکمت۹۶.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۸۴، حکمت۹۶.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۵، حکمت۹۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۹.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۹.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۵۶۶.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۱۴۲.    
۲۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۵۲.    
۲۳. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۵، ص۲۰۲۷.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۳۸، خطبه۷۶.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۲۳، خطبه۷۵.    
۲۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۴، خطبه۷۷.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۲، خطبه۷۷.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۵۷.    
۲۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۵۷.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۲۴۳.    
۳۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۴۲.    
۳۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۴.    
۳۳. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۵، ص۲۰۲۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لحم»، ج۲، ص۹۳۴.    






جعبه ابزار