لَبْس (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَبْس (به ضم لام و سکون میم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
خلط و مشتبه كردن است.
از مشتقات این واژه که در «
نهجالبلاغه» آمده
اِلتِباس به معناى
اشتباه است.
لَبْس به فتح اوّل به معنى خلط و مشتبه كردن باشد و فعل آن از باب ضرب يضرب آيد.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) آنگاه كه شنيد
عمّار بن یاسر با
مغیرة بن شعبه سخن مىگويد فرمود:
«دَعْهُ يَا عَمّارُ، فَإِنَّهُ لَمْ يَأْخُذْ مِنَ الدّينِ إِلاّ ما قارَبَتْهُ الدُّنْيا، وَ عَلَى عَمد لَبَّسَ عَلَى نَفْسِهِ، لِيَجْعَلَ الشُّبُهاتِ عاذِراً لِسَقَطاتِهِ.» «اى عمّار! او را رها كن، چرا كه او از
دین به مقدارى
اخذ كرده كه به
دنیا نزديكش سازد، و عمداً
حق را بر خود مشتبه ساخته، تا شبهات را بهانه لغزشها و خلافهايش قرار دهد.»
يعنى «از روى عمد كار را بر خود مشتبه كرده تا شبهات را براى لغزشهاى خود عذرى قرار دهد.»
التباس به معنى اشتباه است.
درباره خودش فرموده:
«و إِنَّ مَعِي لَبَصيرَتي. ما لَبَّسْتُ عَلَى نَفْسي، وَ لا لُبِّسَ عَلَيَّ.» يعنى «
بصیرت و بينش من با من است نه خودم را به اشتباه انداختهام و نه چيزى بر من مشتبه شده است.»
چند مورد از این مادّه در «نهجالبلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لبس»، ج۲، ص۹۲۹.