• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَأْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَأْی (به فتح لام و سکون همزه) از واژگان نهج البلاغه به معنای تأخير كردن، حبس شدن و نيز به معنى شدّت و سختى است.
این واژه سه بار در نهج البلاغه آمده است.



لَأْى به فتح اول و سكون دوم به معنای تأخير كردن و حبس شدن و نيز به معنى شدّت و سختى است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِلاَْي - نامه ۳۶ (خطاب به عقیل)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به برادرش عقیل درباره دشمنش می‌نويسد:
«فَسَرَّحْتُ إِلَيْهِ جَيْشاً كَثيفاً مِنَ الْمُسْلِمينَ، ... وَ لَمْ يَبْقَ مِنْهُ غَيْرُ الرَّمَقِ، فَلاَْياً بِلاَْي ما نَجا.»
يعنى: «به سوى او لشكر انبوهى از مسلمين را فرستادم، جز رمقى از او باقى نماند پس نجاتش دشوار بعد از دشوارى است.» «لأيا» مفعول مطلق است براى فعل محذوف تقديرش: «لاى لأيا» مى‌باشد، «ما» مصدريه است و «نجا» در جاى مصدر مى‌باشد.


۲.۲ - لاَْوائِكُمْ - خطبه ۱۷۶ (قرآن)

و درباره قرآن فرموده:
«وَ اسْتَعينوا بِهِ عَلَى لاَْوائِكُمْ
يعنى «بر سختى خود از قرآن مدد بگيريد.» «لاواء» (مثل صحراء) به معنى شدت و محنت است.



این کلمه سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۲۷.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۳۶۹.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۱۶.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۶۱، نامه ۳۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۸، نامه ۳۶.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۹، نامه ۳۶.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۸، نامه ۳۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۲۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۲۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۶۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۵۷.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۵۰.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۳۸۶، خطبه ۱۷۶.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۱۱، خطبه ۱۷۱.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۵۲، خطبه ۱۷۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۹، خطبه ۱۷۶.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۳.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۵۵۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۹۶.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لای»، ج۲، ص۹۲۷.    






جعبه ابزار