لمس (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَمْس (به فتح لام و سکون میم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای دست مالیدن است.
مُلاَمَسَةِ النِّسَاء کنایه از مقاربت است.
لَمْس (مثل عقل) به معنای دست ماليدن است. «
لَمَسَهُ لَمْساً: مسَّهُ بيدهِ»
در «
لمس» طلب ملحوظ است كه دست ماليدن براى دانستن است، لذا
التماس را طلب معنى كردهاند.
«
ملامسه زنان» كنايه از
مقاربت است.
امام (صلواتاللهعلیه) درباره حق تعالى فرموده:
«وَ طَهُرَ عَنْ مُلاَمَسَةِ النِّسَاءِ. ... وَ لاَ تُدْرِكُهُ الْحَوَاسُّ فَتُحِسَّهُ، وَ لاَ تَلْمِسُهُ الاَْيْدِي فَتَمَسَّهُ.» «از مقاربت زنان پاک است، حواس او را درک نمىكند تا حسّ نمايد و بداند و دستها او را
لمس نمىكنند تا دست بزنند.»
(شرحهای خطبه:
)
آنگاه كه بعد از قتل
عثمان به آن حضرت براى
بیعت روى آوردند فرمود:
«دَعُوني وَ الْـتَمِسُوا غَيْرِي; فإِنَّا مُسْتَقْبِلُونَ أَمْراً لَهُ وُجُوهٌ وَ أَلْوَانٌ; لاَ تَقُومُ لَهُ الْقُلُوبُ.» «مرا بگذاريد و كس ديگرى را براى
خلافت بطلبيد كه ما روبرو با كارى هستيم كه وجوه گوناگون دارد و مردم تحمّل آنرا ندارد.»
(شرحهای خطبه:
) ظاهرا اشاره است به كارهاى باطلى كه مىبايست اصلاح شوند.
در
حکمت ۴۱۰ فرموده:
«فإِذَا نَظَرَ أَحَدُكُمْ إِلَى امْرَأَة تُعْجِبُهُ فَلْيُلاَمِسْ أَهْلَهُ.» (هرگاه يكى از شما نگاهش به زن صاحب جمالى افتاد، با همسر خود آميزش كند.)
(شرحهای حکمت:
) كه در «طمح» گذشت، منظور از
ملامست نزديكى است.
مواردى از آن در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لمس»، ج۲، ص۹۴۹.