لمس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَمْس (به فتح لام و سکون میم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای دست مالیدن است.
مُلاَمَسَةِ النِّسَاء کنایه از مقاربت است.
لَمْس (مثل عقل) به معنای دست ماليدن است. «لَمَسَهُ لَمْساً: مسَّهُ بيدهِ»
در «لمس» طلب ملحوظ است كه دست ماليدن براى دانستن است، لذا التماس را طلب معنى كرده‌اند.
«ملامسه زنان» كنايه از
مقاربت است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حق تعالى فرموده:
«وَ طَهُرَ عَنْ مُلاَمَسَةِ النِّسَاءِ. ... وَ لاَ تُدْرِكُهُ الْحَوَاسُّ فَتُحِسَّهُ، وَ لاَ تَلْمِسُهُ الاَْيْدِي فَتَمَسَّهُ.» «از مقاربت زنان پاک است، حواس او را درک نمى‌كند تا حسّ نمايد و بداند و دست‌ها او را لمس نمى‌كنند تا دست بزنند.»
(شرح‌های خطبه:
)
آنگاه كه بعد از قتل
عثمان به آن حضرت براى
بیعت روى آوردند فرمود:
«دَعُوني وَ الْـتَمِسُوا غَيْرِي; فإِنَّا مُسْتَقْبِلُونَ أَمْراً لَهُ وُجُوهٌ وَ أَلْوَانٌ; لاَ تَقُومُ لَهُ الْقُلُوبُ.» «مرا بگذاريد و كس ديگرى را براى
خلافت بطلبيد كه ما روبرو با كارى هستيم كه وجوه گوناگون دارد و مردم تحمّل آن‌را ندارد.»
(شرح‌های خطبه:
) ظاهرا اشاره است به كارهاى باطلى كه مى‌بايست اصلاح شوند.
در
حکمت ۴۱۰ فرموده:
«فإِذَا نَظَرَ أَحَدُكُمْ إِلَى امْرَأَة تُعْجِبُهُ فَلْيُلاَمِسْ أَهْلَهُ.» (هرگاه يكى از شما نگاهش به زن صاحب جمالى افتاد، با همسر خود آميزش كند.)
(شرح‌های حکمت:
) كه در «طمح» گذشت، منظور از ملامست نزديكى است.
مواردى از آن در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لمس»، ج۲، ص۹۴۹.
