• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لقف (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: لقف (قاموس قرآن (جلد ۶))
مقالات مرتبط: تَلْقَفُ (لغات‌قرآن)، لقف (مفردات‌نهج‌البلاغه)، گرفتن.


لَقْف (به فتح لام و سکون قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای گرفتن است، خواه با دهان باشد یا با دست و یا با گوش. این لفظ سه بار بیشتر در قرآن نیامده و همه درباره بلعیدن جادوی ساحران به وسیله عصای موسی می‌باشد.


لَقْف
[۱] قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۰۰.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۴.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۲۱.    
معنی جامع آن اخذ یعنی گرفتن است، خواه با دهان باشد یا با دست و یا با گوش.
راغب گوید: لقف، القاف، تلقّف: به معنی گرفتن شی‌ء است به زیرکی، خواه با دست گرفته شود یا با دهان.
[۴] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۴.    

قاموس، طبرسی ذیل آیه ۶۹ طه و اقرب الموارد، لقف را اخذ به سرعت گفته‌اند.
[۵] فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۳، ص۱۹۶.    
[۶] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۷۹.    
[۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۲.    
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۴۶.    

در [[|مجمع]] ذیل آیه ۱۱۷ اعراف گفته تلقّف و تلقّم هر دو یکی است، شاعر گوید:
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۱۱.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۲۰۹.    

انت عصا موسی الّتی لم تزل‌تلقف ما یافکه السّاحر


(وَ اَوْحَیْنا اِلی‌ مُوسی‌ اَنْ اَلْقِ عَصاکَ فَاِذا هِیَ‌ تَلْقَفُ‌ ما یَاْفِکُونَ‌)
[۱۱] اعراف/سوره۷، آیه۱۱۷.    
لقف در آیه به معنی بلعیدن است؛ یعنی: «به موسی وحی کردیم که عصایت را بی‌انداز، آنگاه عصا فرو می‌برد آنچه را که به دروغ می‌گفتند مارهاست».
[۱۲] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۲۱۶.    
[۱۳] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۷۵.    
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۱۲.    
[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۲۰۹.    

«تَلْقَفُ» در سوره طه، آیه (وَأَلْقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلْقَفْ مَا صَنَعُوا)
[۱۶] طه/سوره۲۰، آیه۶۹.    
(و آنچه را در دست راست خود دارى بيفكن، تمام آنچه را ساخته‌اند مى‌بلعد!)
[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۶.    
[۱۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۷۸-۱۷۹.    
[۱۹] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۴۸.    
[۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۴.    
[۲۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۴۷.    
و سوره شعراء، آیه (فَأَلْقَى مُوسَى عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلْقَفُ مَا يَأْفِكُونَ)
[۲۲] شعراء/سوره۲۶، آیه۴۵.    
(سپس موسی عصايش را افكند، ناگهان تمام وسايل دروغين آنها را بلعيد)
[۲۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۹.    
[۲۴] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۷۵.    
[۲۵] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۳۸۴.    
[۲۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۶.    
[۲۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۹.    
نیز آمده است. آن را حفص به نقل از عاصم به تخفیف قاف و دیگران به تشدید قاف خوانده‌اند.

۲.۱ - نهج البلاغه

در نهج البلاغه خطبه ۲۱۰ آمده: «... رَآهُ وَ سَمِعَ مِنْهُ وَ لَقَفَ‌ عَنْهُ»
[۲۸] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۶، خطبه۲۱۰.    
[۲۹] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۱۴، خطبه۲۰۵.    
[۳۰] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۶، خطبه۲۱۰.    
یعنی: «رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) را دیده و از او شنیده و از وی اخذ کرده است».
[۳۱] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۰۶، خطبه۲۱۰.    
[۳۲] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۳۳] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۱.    
[۳۴] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۴۸.    
[۳۵] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۳۰.    
[۳۶] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۴۰.    
)

این لفظ سه بار بیشتر در قرآن نیامده و همه درباره بلعیدن جادوی ساحران به وسیله عصای موسی می‌باشد.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۰۰.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۴.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۲۱.    
۴. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۴.    
۵. ↑ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۳، ص۱۹۶.    
۶. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۷۹.    
۷. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۲.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۴۶.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۱۱.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۲۰۹.    
۱۱. ↑ اعراف/سوره۷، آیه۱۱۷.    
۱۲. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۲۱۶.    
۱۳. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۷۵.    
۱۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۱۲.    
۱۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۲۰۹.    
۱۶. ↑ طه/سوره۲۰، آیه۶۹.    
۱۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۶.    
۱۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۷۸-۱۷۹.    
۱۹. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۴۸.    
۲۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۴.    
۲۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۴۷.    
۲۲. ↑ شعراء/سوره۲۶، آیه۴۵.    
۲۳. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۹.    
۲۴. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۷۵.    
۲۵. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۳۸۴.    
۲۶. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۶.    
۲۷. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۹.    
۲۸. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۶، خطبه۲۱۰.    
۲۹. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۱۴، خطبه۲۰۵.    
۳۰. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۶، خطبه۲۱۰.    
۳۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۰۶، خطبه۲۱۰.    
۳۲. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵.    
۳۳. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۱.    
۳۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۴۸.    
۳۵. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۳۰.    
۳۶. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۴۰.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لقف"، ج۶، ص۲۰۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره اعراف | واژه شناسی واژگان سوره شعراء | واژه شناسی واژگان سوره طه
جعبه ابزار