لعن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَعْن (به فتح لام و سکون عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای راندن و دور کردن است.
لَعْن به معنای راندن و دور كردن است. «لَعَنَهُ لَعْناً: طردهُ و ابعدهُ من الخير.»
راغب گويد: لعن به معنى دور كردن و طرد از روى
غضب است آن از خدا در آخرت عذاب و در دنيا انقطاع از قبول رحمت و توفيق خداست و از انسان
نفرین است نسبت به غير.
چنانكه امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«لَعَنَ اللهُ الاْمِرِينَ بِالْمَعْرُوفِ التَّارِكِينَ لَهُ، وَ النَّاهِينَ عَنِ المُنكَرِ الْعَامِلِينَ بِهِ!» «خدا لعنت كند آنان را كه
امر به معروف مى‌كنند و خودشان معروف را انجام نمى‌دهند و
نهی از منکر مى‌كنند و آن را انجام مى‌دهند.»
(شرح‌های خطبه:
)
و نيز فرموده:
«فَإِنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ لَمْ يَلْعَنِ الْقَرْنَ الْمَاضِيَ بَيْنَ أَيْدِيكُمْ إِلاَّ لِتَرْكِهِمُ الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ المُنكَرِ، فَلَعَنَ السُّفَهَاءَ لِرُكُوبِ الْمَعَاصِي، وَ الْحُلَمَاءَ لِتَرْكِ الْتَّنَاهِيْ!» (خداوند، مردم قرون پيشين را از رحمت خود دور نساخت، جز به خاطر اين كه امر به معروف و نهى از منكر را ترک كردند، خداوند افراد
سفیه را به خاطر
گناه و افراد عاقل و دانا را به خاطر ترک نهى از منكر از رحمت خود به دور داشت.)
(شرح‌های خطبه:
) منظور از «لعن» عذاب دنياست.
آن حضرت به
اشعث بن قیس از بالاى
منبر فرياد كشيد:
«عَلَيْكَ لَعْنَةُ اللهِ وَ لَعْنَةُ اللاَّعِنِينَ!» (نفرين خدا و نفرين‌كنندگان بر تو باد!)
(شرح‌های خطبه:
) كه در «شعث» گذشت.
و به
مغیرة بن اخنس فرمود:
«يَابْنَ اللَّعِينِ الاَْبْتَرِ، وَ الشَّجَرَةِ الَّتي لاَ أَصْلَ لَهَا وَ لاَ فَرْعَ!» (اى پسر لعين ابتر! و اى درخت بى ريشه و شاخه!)
(شرح‌های خطبه:
) كه در «بتر» گذشت.
مواردى از ماده لعن در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لعن»، ج۲، ص۹۴۱.
