• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَعْن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَعْن (به فتح لام و سکون عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای راندن و دور کردن است.
مواردى متعدد از ماده لعن در «نهج‌البلاغه» آمده است.



لَعْن به معنای راندن و دور كردن است.
«لَعَنَهُ‌ لَعْناً: طردهُ‌ و ابعدهُ‌ من الخير.»
راغب گويد: لعن به معنى دور كردن و طرد از روى غضب است آن از خدا در آخرت عذاب و در دنيا انقطاع از قبول رحمت و توفيق خداست و از انسان نفرین است نسبت به غير.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - لَعَنَ - خطبه ۱۲۹ (مستحقین لعن خدا)

چنانكه امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«لَعَنَ اللهُ الاْمِرِينَ بِالْمَعْرُوفِ التَّارِكِينَ لَهُ، وَ النَّاهِينَ عَنِ المُنكَرِ الْعَامِلِينَ بِهِ!»
«خدا لعنت كند آنان را كه امر به معروف مى‌كنند و خودشان معروف را انجام نمى‌دهند و نهی از منکر مى‌كنند و آن را انجام مى‌دهند.»

۲.۲ - يَلْعَنِ - خطبه ۱۹۲ (امر به معروف و نهی از المنکر)

و نيز فرموده:
«فَإِنَّ اللهَ سُبْحانَهُ لَمْ يَلْعَنِ الْقَرْنَ الْماضِيَ بَيْنَ أَيْديكُمْ إِلاّ لِتَرْكِهِمُ الاَْمْرَ بِالْمَعْروفِ وَ النَّهْيَ عَنِ المُنكَرِ، فَلَعَنَ السُّفَهاءَ لِرُكوبِ الْمَعاصي، وَ الْحُلَماءَ لِتَرْكِ الْتَّناهِيْ!»
«خداوند، مردم قرون پيشين را از رحمت خود دور نساخت، جز به خاطر اين كه امر به معروف و نهى از منكر را ترک كردند، خداوند افراد سفیه را به خاطر گناه و افراد عاقل و دانا را به خاطر ترک نهى از منكر از رحمت خود به دور داشت.» منظور از «لعن» عذاب دنياست.


۲.۳ - اللاّعِنينَ - خطبه ۱۹ (خطاب به اشعث بن قیس)

آن حضرت به اشعث بن قیس از بالاى منبر فرياد كشيد:
«عَلَيْكَ لَعْنَةُ اللهِ وَ لَعْنَةُ اللاّعِنينَ
«نفرين خدا و نفرين‌كنندگان بر تو باد!» كه در «شعث» گذشت.


۲.۴ - اللَّعينِ - خطبه ۱۳۵ (خطاب به مغیره بن اخنس)

و به مغیرة بن اخنس فرمود:
«يَابْنَ اللَّعينِ الاَْبْتَرِ، وَ الشَّجَرَةِ الَّتي لا أَصْلَ لَها وَ لا فَرْعَ!»
«اى پسر لعين ابتر! و اى درخت بى ريشه و شاخه!» كه در «بتر» گذشت.



مواردى از ماده لعن در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لعن»، ج۲، ص۹۴۱.    
۲. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۳۰۹.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۶۵.    
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دارالقلم، ص۷۴۱.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۹۲، خطبه ۱۲۹.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷، خطبه۱۲۵.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۸، خطبه ۱۲۹.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۱، خطبه ۱۲۹.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۸.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۶۳.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۳۸۸.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۳۴.    
۱۳. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۴۶.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۷۲، خطبه ۱۹۲.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۸۰، خطبه ۱۸۷.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۹، خطبه ۱۹۲.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۷، خطبه ۱۹۲.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۲.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۱۶.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۸۴.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۵.    
۲۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۸۲.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۵، خطبه ۱۹.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۵۱، خطبه ۱۹.    
۲۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۶۱، خطبه ۱۹.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۱، خطبه ۱۹.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۴۰.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۴۷.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۶۴۷.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۸۳.    
۳۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۱.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۹۹، خطبه ۱۳۵.    
۳۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۵، خطبه ۱۳۱.    
۳۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۳، خطبه ۱۳۵.    
۳۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹۱، خطبه ۱۳۵.    
۳۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۰.    
۳۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۱.    
۳۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۴۹۶.    
۳۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۲۶.    
۴۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۰۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لعن»، ج۲، ص۹۴۱.    






جعبه ابزار