لحم (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَحْم (به فتح لام و سکون حاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای گوشت است. مشتقات لحم که در
نهج البلاغه آمده عبارتند از:
إلتِحام به معنای جوش خوردن، انس گرفتن و آميخته شده،
لَحَّام (به فتح لام و تشدید و فتح حاء) به معنای قصاب و گوشتفروش و
لُحْمَة (به ضم لام و سکون حاء و فتح میم) به معناى نسب است.
لَحْم به معنای گوشت است.
التحام: جوش خوردن، انس گرفتن، ملائم هم شدن و نيز به معنى آميخته شده است. «الْتَحَمَ الحَرْبُ»
يعنى جنگ به هم پيوست و شدت گرفت.
چنانكه امام (صلواتاللهعلیه) فرموده:
«كَيْفَ أَنْتَ إِذَا الْتَحَمَتْ أَطْوَاقُ النَّارِ بِعِظَامِ الاَْعْنَاقِ.» «چطور خواهى بود آن وقت كه طوفهاى آتش بر استخوانهاى گردنها به پيچد.»
(شرحهای خطبه:
)
«إِنَّ وَلِيَّ مُحَمَّد مَنْ أَطَاعَ اللهَ وإِنْ بَعُدَتْ لُحْمَتُهُ....» (دوست
محمّد (صلیاللهعلیهوآله) كسى است كه از خدا اطاعت كند هرچند پيوند نسبى او دور باشد....)
(شرحهای حکمت:
) لُحْمَة به ضمّ اول به معنى نسب است.
در يک جريان فرموده:
«إِنَّ بَنِي أُمَيَّةَ لَيُفَوِّقُونَني تُرَاثَ مُحَمَّد تَفْوِيقاً، وَاللهِ لَئِنْ بَقِيتُ لُهُمْ لاََنْفُضَنَّهُمْ نَفْضَ اللَّحَّام الْوِذَامَ التَّرِبَةَ!» (
بنیامیّه از ميراث محمّد (صلیاللهعليهوآله) جز كمى در اختيار من نمىگذارند. به خدا سوگند! اگر زنده ماندم همچون محتويّات شكم يک حيوان كه خاک آلود است و قصّاب آن را به دور مىريزد؛ آنها را از صحنه حكومت اسلامى بيرون خواهم ريخت!)
(شرحهای خطبه:
) «لَحَّام» به معنای قصاب و گوشتفروش است.
«آنها را كنار مىاندازم چنانكه
قصاب شكمبه خاکآلوده را كنار مىاندازد.» معنى كلام در «فوق» گذشت.
مواردى از آن در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لحم»، ج۲، ص۹۳۴.