• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لحم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: لحم (مفردات‌قرآن)، لحم.


لَحْم (به فتح لام و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای گوشت است. مشتقات لحم که در نهج البلاغه آمده عبارتند از: إلتِحام به معنای جوش خوردن، انس گرفتن و آميخته شده، لَحَّام (به فتح لام و تشدید و فتح حاء) به معنای قصاب و گوشت‌فروش و لُحْمَة (به ضم لام و سکون حاء و فتح میم) به معناى نسب است.



لَحْم به معنای گوشت است.
التحام: جوش خوردن، انس گرفتن، ملائم هم شدن و نيز به معنى آميخته شده است. «الْتَحَمَ الحَرْبُ» يعنى جنگ به هم پيوست و شدت گرفت.


چنانكه امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده: «كَيْفَ أَنْتَ إِذَا الْتَحَمَتْ أَطْوَاقُ النَّارِ بِعِظَامِ الاَْعْنَاقِ.» «چطور خواهى بود آن وقت كه طوف‌هاى آتش بر استخوان‌هاى گردن‌ها به پيچد.» (شرح‌های خطبه: )
«إِنَّ وَلِيَّ مُحَمَّد مَنْ أَطَاعَ اللهَ وإِنْ بَعُدَتْ لُحْمَتُهُ....» (دوست محمّد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) كسى است كه از خدا اطاعت كند هرچند پيوند نسبى او دور باشد....) (شرح‌های حکمت: ) لُحْمَة به ضمّ اول به معنى نسب است.
در يک جريان فرموده: «إِنَّ بَنِي أُمَيَّةَ لَيُفَوِّقُونَني تُرَاثَ مُحَمَّد تَفْوِيقاً، وَاللهِ لَئِنْ بَقِيتُ لُهُمْ لاََنْفُضَنَّهُمْ نَفْضَ اللَّحَّام الْوِذَامَ التَّرِبَةَ!» (بنی‌امیّه از ميراث محمّد (صلی‌الله‌عليه‌وآله) جز كمى در اختيار من نمى‌گذارند. به خدا سوگند! اگر زنده ماندم همچون محتويّات شكم يک حيوان كه خاک آلود است و قصّاب آن را به دور مى‌ريزد؛ آنها را از صحنه حكومت اسلامى بيرون خواهم ريخت!) (شرح‌های خطبه: ) «لَحَّام» به معنای قصاب و گوشت‌فروش است. «آن‌ها را كنار مى‌اندازم چنانكه قصاب شكمبه خاک‌آلوده را كنار مى‌اندازد.» معنى كلام در «فوق» گذشت.


مواردى از آن در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۳۴.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۱۶۱.    
۳. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ص۱۱۵۷.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۱۵، خطبه۱۸۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۳۵، خطبه۱۷۸.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۷، خطبه۱۸۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۱۵، خطبه۱۸۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۲۷.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۳۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۲۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۴۰۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۴.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۹۱، حکمت۹۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۷۱، حکمت۹۶.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸۴، حکمت۹۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۵، حکمت۹۶.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۵۶۶.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۱۴۳.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۵۲.    
۲۲. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۵، ص۲۰۲۷.    
۲۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۳۸، خطبه۷۶.    
۲۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۴.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۲۳، خطبه۷۵.    
۲۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۴، خطبه۷۷.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۳، خطبه۷۷.    
۲۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۵۷.    
۲۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۵۷.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۲۴۳.    
۳۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۴۲.    
۳۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۴.    
۳۳. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۵، ص۲۰۲۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لحم»، ج۲، ص۹۳۴.    






جعبه ابزار