لحاظ آلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لحاظ
معنا به گونه وصفی یا اضافه به غیر را لحاظ آلی گویند.
برخی از
اصولیون براین باورند که معنای حرفی و اسمی در مراحل سه گانه
وضع ،
موضوع له و استعمال یکسانند و تفاوت آن‌ها به شرط وضع برمی گردد و آن شرط این است در معنای اسمی، معنا مستقلا لحاظ می‌شود و در معنای حرفی لحاظ معنا آلی است.
توضیح آن که برخی معانی مثل «ابتدا» را می‌توان دو گونه لحاظ کرد:
لحاظ استقلالی ؛ لحاظ آلی.
۱. لحاظ استقلالی: در این لحاظ به خود
مفهوم بما هو هو نظر می‌شود و هیچ گونه حالت وصفی و یا اضافی برای غیر ملاحظه نمی‌شود، برای مثال معنای ابتدا که مقابل انتها است در نظر گرفته می‌شود.
۲. لحاظ آلی: در این لحاظ مفهوم به عنوان وصف برای غیر و یا آلت برای غیر در نظر گرفته می‌شود، برای مثال در جمله «سرت من البصره الی الکوفه» ابتدائیتی در نظر گرفته می‌شود که وصف برای سیر است و از شهر بصره آغاز می‌شود یعنی به شهر بصره ارتباط دارد، نه مطلق ابتدائیت.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۶۹، برگرفته از مقاله «لحاظ آلی.
