• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لبس - به فتح لام (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَبْس (به ضم لام و سکون میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای خلط و مشتبه كردن است. از مشتقات این واژه که در نهج البلاغه آمده اِلتِباس به معناى اشتباه است.



لَبْس به فتح اوّل به معنى خلط و مشتبه كردن باشد و فعل آن از باب ضرب يضرب آيد، مواردى از آن در «نهج البلاغه» آمده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) آنگاه كه شنيد عمّار بن یاسر با مغیرة بن شعبه سخن مى‌گويد فرمود: «دَعْهُ يَا عَمَّارُ، فَإِنَّهُ لَمْ يَأْخُذْ مِنَ الدِّينِ إِلاَّ مَا قَارَبَتْهُ الدُّنْيَا، وَعَلَى عَمد لَبَّسَ عَلَى نَفْسِهِ، لِيَجْعَلَ الشُّبُهَاتِ عَاذِراً لِسَقَطَاتِهِ.» (اى عمّار! او را رها كن، چرا كه او از دين به مقدارى اخذ كرده كه به دنیا نزديكش سازد، و عمداً حق را بر خود مشتبه ساخته، تا شبهات را بهانه لغزش‌ها و خلاف‌هايش قرار دهد.) (شرح‌های حکمت: ) يعنى «از روى عمد كار را بر خود مشتبه كرده تا شبهات را براى لغزش‌هاى خود عذرى قرار دهد.»

۲.۱ - التباس

التباس به معنى اشتباه است.
درباره خودش فرموده: «وإِنَّ مَعِي لَبَصِيرَتي. مَا لَبَّسْتُ عَلَى نَفْسِي، وَلاَ لُبِّسَ عَلَيَّ.» يعنى «بصیرت و بينش من با من است نه خودم را به اشتباه انداخته‌ام و نه چيزى بر من مشتبه شده است.» (شرح‌های خطبه: )


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۲۹.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۰۳.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۷۸، حکمت۳۹۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۵۰، حکمت۴۰۵.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۷، حکمت۴۰۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۷، حکمت۴۰۵.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۴۴.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۴۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۲۹۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۸۶.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۸.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۴، خطبه۱۰.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۳۸، خطبه۱۰.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴، خطبه۱۰.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹، خطبه۱۰.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۶.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۴۸۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶۳.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۳۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لبس»، ج۲، ص۹۲۹.    






جعبه ابزار