قَیْل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَیْل (به فتح قاف) و
قَیْلُولَة (به فتح قاف و سکون یاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای خوابیدن در وسط روز است.
مشتقات
قَیْل که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
قائِلُونَ (به ضم لام) به معنای خواب نیمروز؛
مَقِیلًا (به فتح میم و کسر قاف) به معنای استراحتگاه است.
قَیْل به معنای خوابیدن در وسط روز است:
«قال قیلا و قیلولة: نام فی القائلة ای نصف النّهار.» طبرسی استراحت نیمروز نقل کرده خواه در ضمن خواب باشد یا نه.
به مواردی از
قَیْل که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ کَمْ مِنْ قَرْیَةٍ اَهْلَکْناها فَجاءَها بَاْسُنا بَیاتاً اَوْ هُمْ قائِلُونَ) «ای بسا شهری که هلاک کردیم
عذاب ما بر آن‌ها وقت
شب یا موقع خواب نیمروز رسید.»
مراد وقت استراحت در روز است.
(اَصْحابُ الْجَنَّةِ یَوْمَئِذٍ خَیْرٌ مُسْتَقَرًّا وَ اَحْسَنُ مَقِیلًا) «اهل
بهشت در آن روز بهتر هستند از حیث اقامتگاه و استراحتگاه.»
«مَقیل» اسم مکان به معنای موضع استراحت است. طبرسی از اظهری نقل کرده
قیلوله نزد عرب استراحت نیمروز است هر چند
خواب در آن نباشد.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «قیل»، ج۶، ص۶۹.
