قَوْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَوْد (به فتح قاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای دنبال کشیدن است.
اِنقیاد (به کسر الف) به معنای اطاعت کردن در واقع کشیده شدن به دنبال دیگری است، همچنین است مشتقات دیگر آن.
موارد زیادی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
قَوْد به معنای دنبال کشیدن آمده است. چنانکه «سوق» به معنای راندن است در لغت آمده است:
«قاد الدابّة: نقیض ساقها»اِنقیاد به معنای اطاعت کردن در واقع کشیده شدن به دنبال دیگری است، همچنین است مشتقات دیگر آن.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السلام) درباره
بخل فرموده است:
«الْبُخْلُ جَامعٌ لِمَسَاوِىءِ الْعُيُوبِ، وَ هُوَ زِمَامٌ يُقَادُ بهِ إِلَى كُلِّ سُوء.» «بخل جامع همه عیوب است و آن افساری است که انسان با آن به طرف هر بدی کشیده می‌شود.»
(شرح‌های حکمت:
)
و در جای دیگر فرموده است:
«وَأَقْرِبْ بِقَوْم مِنَ الْجَهْلِ بِاللهِ قَائِدُهُمْ مُعَاوِيَةُ! وَمُؤَدِّبُهُمُ ابْنُ النَّابِغَةِ» «چه نزدیک است به
جهل به
خدا قومی که پیشوای (و به دنبال کشنده آنها)
معاویه و معلمّشان پسر زن زناکار (
عمرو بن عاص) است.»
(شرح‌های خطبه:
)
درباره شکایت از یاران خود فرموده است:
«وَ إِنَّني الْيَوْمَ لاََشْكُو حَيْفَ رَعِيَّتي، كَأَنَّنيَ الْمَقودُ وَ هُمُ الْقادَةُ، أَوِ ألْمَوْزوعُ وَهُمُ الْوَزَعَةُ.» «من امروز از ظلم
رعیّت خود شکایت می‌کنم گویی آنها
پیشوا هستند و من تابع و آنها حاکمند و من محکوم.»
(شرح‌های حکمت:
)
موارد زیادی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قود»، ج۲، ص۸۸۳.
