قَضْب (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَضْب: (وَ عِنَباً وَ قَضْباً) «قَضْب» (بر وزن جذب) در اصل به معنای سبزیهایی است که آن را در نوبتهای مختلف میچینند
و در اینجا به معنای انواع سبزیهای خوردنی است و ذکر آن به دنبال انگور، دلیل بر اهمیت این مادّه غذایی است که در علم غذاشناسی امروز، فوق العاده روی آن تکیه میشود. گاه کلمه «قَضْب» به معنای قطع کردن و چیدن و واژه «قضیب» به معنای شاخه درخت آمده و «سیف قاضب» به معنای شمشیر قاطع است. از «
ابن عباس» نقل شده: منظور از «قَضْب» در اینجا «رطب» است، که آن را از درخت میچینند، ولی این تفسیر بسیار بعید به نظر میرسد؛ چرا که در آیه بعد اشاره جداگانه به مساله «رطب» شده است. بعضی نیز احتمال دادهاند: «قَضب» به معنای میوههای بوتهای باشد (مانند خیار و هندوانه و مانند آنها) و یا ریشههای گیاهی (مانند هویج و پیاز و کلم). ولی بعید نیست «قَضْب» در اینجا معنای گستردهای داشته باشد که هم سبزیهای خوردنی را شامل شود، هم میوههای بوتهای و هم ریشههای غذایی را.
(وَ عِنَبًا وَ قَضْبًا) (و انگور و سبزی بسیار)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: کلمه قضب به معنای سبزیجات تر و تازه است، که انسان آن را میخورد و این کلمه در اصل به معنای قطع است و سبزیجات را اگر قضب خواندهاند به خاطر این است که پی در پی قطع میشود. بعضی هم گفتهاند: منظور همه گیاهانی است که از زمین قطع میشود، حتی علف حیوانات را هم شامل میشود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قَضْب»، ص۴۴۱-۴۴۲.