قَدیم (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَديم (به فتح قاف) از
واژگان قرآن کریم به معنای ديرين و مقابل
تازه است.
قَديم:
ديرين و مقابل
تازه است.
(قالُوا تَاللَّهِ إِنَّكَ لَفِي ضَلالِكَ الْقَدِيمِ) «گفتند به خدا تو در
اشتباه ديرين خود هستى». مرادشان از ضلال، مبالغه
یعقوب در حبّ
یوسف (علیهماالسّلام) بود.
(حَتَّى عادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ) «تا مثل
عرجون كهنه و خشكيده گرديد».
هر دو
آیه دليل‌اند بر اينكه
قديم آنست كه زمانى بر آن گذشته باشد نه چيزی كه اول ندارد.
فیومی در
مصباح گفته: «عيب
قَدِيمٌ اى سابق زمانه ...».
راغب می‌گويد: در
قرآن و در آثار صحيحه لفظ
قديم در وصف خدا نيامده است ولى متكلّمين آن را در وصف خدا به كار می‌برند.
على هذا: اينكه متكلّمين می‌گويند: خدا
قديم است و از آن قصد می‌كنند كه خدا اول ندارد استعمال
قديم در اين معنى از اصطلاحات آنهاست و اينكه در
دعا وارد شده «يا
قديم الاحسان» شايد منظور اينست كه: خدايا
احسان تو سابقه‌دار است و در گذشته نيز احسان كرده‌اى.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قدم"، ج۵، ص۲۵۸.
