• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قوسين (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَوْسین: (فَكانَ قابَ قَوْسَيْنِ )
تثنيه قوس (دو قوس) و «قوس» به معنى «كمان» است، بنابراين «قابَ قَوْسَيْنِ» در آيه مورد بحث يعنى به مقدار طول دو كمان. (قاب به معنى اندازه). بعضى «قوس» را از مادّه «قياس» و به معنى «مقياس» دانسته‌اند و چون مقياس عرب اندازه ذراع (فاصله نوک انگشتان تا آرنج) بوده، بنابراين قاب قوسين به معنى دو ذراع مى‌شود و چون در بعضى از كتب لغت «قاب» به معنى ديگرى ذكر شده و آن فاصله ميان محلى از كمان كه به دست مى‌گرفتند تا نوک برگشته كمان، بنابراين «قابَ قَوْسَيْنِ» به معنى مجموعه انحناى كمان مى‌شود و تعبير از آن کنایه از نهايت قرب و نزديكى است.



به موردی از کاربرد قَوْسین در قرآن، اشاره می‌شود:


۱.۱ - قَوْسین (آیه ۹ سوره نجم)

(فَكانَ قابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنى)
(تا آن‌كه فاصله او با جبرئیل به اندازه فاصله دو قوس كمان يا كمتر بود.)

۱.۲ - قَوْسین در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
در مجمع البیان مى‌گويد: كلمه قاب و كلمه قيب مانند كلمه قاد و قيد به معناى مقدار هر چيز است‌ و كلمه قوس به معناى كمان است كه در تيراندازى استعمال مى‌شود، البته اين كلمه (به طورى كه گفته‌اند) در لغت اهل حجاز بر ذراع اطلاق مى‌شود و معناى جمله اين است كه دورى او به‌ قدر دو قوس و يا به قدر دو ذراع و يا كمتر از آن بود.

۱. نجم/سوره۵۳، آیه۹۳۲.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ج۲۲، ص۴۸۶.    
۳. نجم/سوره۵۳، آیه۹۳۲.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۲۶.    
۵. آلوسی، شهاب الدین، تفسیر روح المعانی، ج۲۷، ص۴۸.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۴۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۸.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۸۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۲.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قوسین»، ج۳، ص۷۷۶.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره نجم | لغات قرآن




جعبه ابزار