قاعده کلُّ یَمینٍ خُولِفَ مُقتَضاها بلاعَمدٍ فلاحَنثَ فیها
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قاعدۀ کلُّ یَمینٍ خُولِفَ مُقتَضاها بلاعَمد فلاحَنثَ فیها از
قواعد فقهی به معنای اینکه مخالفت غیر عمدی با
قسم موجب حنث آن و ثبوت
کفاره نیست.
از آن در باب
یمین سخن گفتهاند.
شکستن قسمِ موجب کفاره تنها با مخالفت عمدی و اختیاری با قسمی که خورده تحقق مییابد، مانند آنکه قسم خورده باشد که داخل فلان شهر نشود، سپس از روی عمد و اختیار وارد آن شهر شود. در این صورت، قسم شکسته شده و بر قسم خورنده کفاره واجب میشود، بر خلاف مخالفت غیر عمدی، مانند مخالفت از روی
فراموشی و یا
اکراه و تهدید دیگری و یا
جهل، که موجب
حنث قسم و ثبوت کفاره نمیشود.
آیا با مخالفت غیر عمدی، قسمی که خورده منحل میشود و در نتیجه، مخالفت عمدی با مقتضای قسم پس از مخالفت غیر عمدی، شکستن قسم به شمار نمیرود و کفاره ثابت نمیگردد، یا قسم با مخالفت غیر عمدی به قوت خود باقی است و منحل نمیشود و در نتیجه، مخالفت عمدی با مقتضای آن، پس از مخالفت غیر عمدی، موجب شکسته شدن قسم و ثبوت کفاره است؟ برخی به انحلال قسم با مخالفت غیر عمدی تصریح کردهاند، بنابراین، مخالفت عمدی بعدی با مقتضای قسم موجب ثبوت کفاره نخواهد بود.
بر مفاد قاعده به
روایات استناد شده است. ضمن آنکه مفاد قاعده اجماعی میباشد.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهمالسلام)، ج۶، ص۳۵۰.