• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قاعده تکلیف کفّار به فروع

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: قاعده تکلیف کفّار به فروع
مقالات مرتبط: تکلیف، کافر.


قاعدۀ تکلیف کفّار به فروع از قواعد فقهی به معنای اشتراک کافران با مؤمنان در تکالیف شرعی فرعی است.
از آن در باب‌هایی چون طهارت، زکات، حج و نکاح و نیز کتاب‌های دربردارندۀ قواعد فقهی سخن گفته‌اند.


بدون شک، کفار مکلّف به اصول دین‌اند، یعنی همچون دیگر مکلّفان باید به خدا، پیامبر و معاد ایمان بیاورند. بنابر قول مشهور، علاوه بر این، به فروع دین نیز، همچون نماز، روزه و حج مکلّف‌اند، و اسلام - بر خلاف بلوغ و عقل - شرط تعلق تکلیف به مکلّف نیست و کافر نیز همچون مؤمن مخاطب به خطابات شرعی است.
[۱] نراقی، احمد، عوائد الایام، ص۲۷۹.    
[۲] حسینی، سیدمیرعبدالفتاح، العناوین الفقهیه، ج۲، ص۷۱۴.    
[۳] فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیة، ص۳۱۱.    
برخی، کفار را مکلّف به فروع ندانسته‌اند.
[۴] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۳، ص۳۹.    
[۵] خوئی، سیدالوالقاسم، موسوعة الخوئی، ج۲۳، ص۱۱۹-۱۲۸.    
به تصریح برخی، موضوع بحث و اختلاف، احکام تکلیفی است، وگرنه در اینکه کفار مکلّف به احکام وضعی‌اند، همه اتفاق‌نظر دارند.
[۶] شبیری زنجانی، موسی، کتاب نکاح، ج۸، ص۲۷۲۵.

بنابر قول مشهور مبنی بر شرط نبودن اسلام در توجّه تکلیف به مکلّفان، آیا اسلام شرط صحّت اعمال می‌باشد؟ در غیر عبادات، از عقود و ایقاعات و غیر آن از حیازت و مانند آن، اسلام شرط صحّت عمل نیست، لیکن در صحّت عبادات شرط است، جز وقف، صدقه، و عتق بنابر اشتراط قصد قربت در صحّت آنها که برخی، امور یاد شده را از کافر صحیح ندانسته‌اند.
[۷] حسینی، سیدمیرعبدالفتاح، العناوین الفقهیه، ج۲، ص۷۲۰ - ۷۲۴.    
[۸] فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیة، ص۳۲۵-۳۲۹.    


در فقه در باب‌های مختلف، از جمله طهارت، زکات و حج، به قاعدۀ یاد شده تمسّک کرده‌اند. بعضی در باب طهارت در اینکه کفار مکلّف به غسل و وضو هستند یا نه، به تفصیل سخن گفته‌اند.
[۹] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۳، ص۳۹-۴۴.    
[۱۰] انصاری، مرتضی، کتاب الطهارة، ج۲، ص۵۶۷.    
برخی دیگر در باب زکات این مسئله را مطرح کرده‌اند که آیا به اموال کفار زکات تعلق می‌گیرد یا نه‌؟
[۱۱] آملی، محمدتقی، مصباح الهدی، ج۹، ص۳۱۱.    
[۱۲] خوئی، سیدالوالقاسم، موسوعة الخوئی، ج۲۳، ص۱۱۹.    

در باب حج نیز در اینکه آیا حج بر کافر مستطیع واجب می‌شود یا نه، بحث مبسوطی کرده‌اند.
[۱۳] مدنی کاشانی، آغا رضا، براهین الحج، ج۱، ص۲۱۱.
[۱۴] فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعة (الحج)، ج۱، ص۳۰۲.    


بر اعتبار و حجّیت قاعده تکلیف کفّار به فروع، به اطلاق ادلۀ تکالیف، مانند (یٰا اَیُّهَا اَلنّٰاسُ‌) همچنین آیاتی که ظهور در مکلّف بودن کفار به فروع دارند، از قبیل این آیۀ شریفه (فِی جَنّٰاتٍ یَتَسٰاءَلُونَ عَنِ اَلْمُجْرِمِینَ مٰا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ قٰالُوا لَمْ نَکُ مِنَ اَلْمُصَلِّینَ‌)
[۱۵] مدثر/سوره۷۴، آیه۴۰-۴۳.    
و نیز بعضی روایات استناد و استدلال شده است.
[۱۶] فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیة، ص۳۱۶-۳۲۵.    


۱. ↑ نراقی، احمد، عوائد الایام، ص۲۷۹.    
۲. ↑ حسینی، سیدمیرعبدالفتاح، العناوین الفقهیه، ج۲، ص۷۱۴.    
۳. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیة، ص۳۱۱.    
۴. ↑ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۳، ص۳۹.    
۵. ↑ خوئی، سیدالوالقاسم، موسوعة الخوئی، ج۲۳، ص۱۱۹-۱۲۸.    
۶. ↑ شبیری زنجانی، موسی، کتاب نکاح، ج۸، ص۲۷۲۵.
۷. ↑ حسینی، سیدمیرعبدالفتاح، العناوین الفقهیه، ج۲، ص۷۲۰ - ۷۲۴.    
۸. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیة، ص۳۲۵-۳۲۹.    
۹. ↑ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۳، ص۳۹-۴۴.    
۱۰. ↑ انصاری، مرتضی، کتاب الطهارة، ج۲، ص۵۶۷.    
۱۱. ↑ آملی، محمدتقی، مصباح الهدی، ج۹، ص۳۱۱.    
۱۲. ↑ خوئی، سیدالوالقاسم، موسوعة الخوئی، ج۲۳، ص۱۱۹.    
۱۳. ↑ مدنی کاشانی، آغا رضا، براهین الحج، ج۱، ص۲۱۱.
۱۴. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعة (الحج)، ج۱، ص۳۰۲.    
۱۵. ↑ مدثر/سوره۷۴، آیه۴۰-۴۳.    
۱۶. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیة، ص۳۱۶-۳۲۵.    


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۱۷۷.    


رده‌های این صفحه : تکلیف | حج | زکات | طهارت | قواعد فقهی | کافر | نکاح
جعبه ابزار