• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فِسْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: فِسْق (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: فِسْق (مفردات‌قرآن)، فسق (لغات‌قرآن)، فسق.


فِسْق (به کسر فاء و سکون سین) از واژگان نهج البلاغه به معنای خروج از حق است. هفت مورد از اين كلمه و مشتقاتش در «نهج البلاغه» آمده است.


فِسْق
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۷.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۶.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۲۸.    
(بر وزن قِشْر) به معنای خروج از حق است.
اهل لغت گفته‌اند: «فَسَقَتِ‌ الرّطبة عن قشرها» «خرما از غلاف خود خارج شد.»
[۴] ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۵۰۲.    

به تصريح راغب در کتاب مفردات، فِسْق شرعى از همين ريشه است.
[۵] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۶.    

پس فسق و فسوق خروج از حق است. بدكار فاسق است كه از طاعت خدا خارج شده، کافر فاسق است كه بالتمام از حق خارج شده است.

امام علی (علیه‌السلام) درباره جهاد میفرمایند: «... وَ شَنَآنِ الفَاسِقِینَ ... وَ مَن شَنِئَ الفَاسِقِینَ وَ غَضِبَ لِلّهِ غَضِبَ اللّهُ لَهُ وَ أَرضَاهُ یَومَ القِیَامَهِ ...»
[۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۷۵، حکمت۲۷.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۵۸، حکمت۳۰.    
[۸] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۷۳، حکمت۳۰.    
، «از شعب جهاد دشمن داشتن فاسقان است هر كه فاسقان را دشمن دارد و براى خدا به غضب آيد، خدا براى او به خشم آيد و او را در روز قیامت راضى مى‌كند.»
[۹] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۹، حکمت۳۱.    
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۱.    
(شرح‌های حکمت:
[۱۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۶.    
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۲، ص۲۰۲.    
[۱۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۲.    
[۱۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۴۲.    
)

از این ماده هفت مورد در «نهج» آمده است.
[۱۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۵۶، خطبه۱۹۲.    
[۱۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۸، نامه۶۹.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۷.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۶.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۲۸.    
۴. ↑ ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۵۰۲.    
۵. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۶.    
۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۷۵، حکمت۲۷.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۵۸، حکمت۳۰.    
۸. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۷۳، حکمت۳۰.    
۹. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۹، حکمت۳۱.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۱.    
۱۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۶.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۲، ص۲۰۲.    
۱۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۲.    
۱۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۴۲.    
۱۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۵۶، خطبه۱۹۲.    
۱۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۸، نامه۶۹.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فسق »، ج۲، ص۸۱۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 27 نهج البلاغه
جعبه ابزار