• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَظّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَظّ (به فتح فاء و تشدید ظاء) از واژگان قرآن کریم به معنای بدخلقی است.
فظّ به معنى بدخلقى، استعاره است از فظّ به معنى آب شکمبه، كه نوشيدنش بسيار ناپسند است و جز در ناچارى شديد نمی‌نوشند.
اين كلمه فقط يک‌بار در قرآن يافت شده است.



فَظّ به معنای بدخلقی است.
«السَّيى‌ءُ الْخُلُقِ الْخَشِنُ الْكَلامِ.»
فظّ در اصل آب شکمبه حيوان‌ است، كه در صورت تشنگی آن‌را فشرده و می‌نوشند.
راغب گفته: فظّ به معنى بدخلقی، استعاره است از فظّ به معنى آب شكمبه، كه نوشيدنش بسيار ناپسند است و جز در ناچارى شديد نمی‌نوشند.


به مواردی از فَظّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فَظًّا (آیه ۱۵۹ سوره آل عمران)

(وَ لَوْ كُنْتَ‌ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ.)
«اگر بدرفتار و سنگ‌دل می‌بودى حتما از تو پراكند می‌شدند.»


اين كلمه فقط يک‌بار در قرآن يافت شده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۹۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۸۹.    
۴. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۲، ص۳۹۷.    
۵. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۴۱.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۰.    
۷. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۸۶.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۵۶.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۳۱۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۶۹.    
۱۲. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فظّ »، ج۵، ص۱۹۵-۱۹۶.    






جعبه ابزار